Sâm triều tiên – Chữa rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy kéo dài, viêm phế quản

Sâm Triều Tiên – Thảo Dược Quý ?

SÂM TRIỀU TIÊN – TRỊ ĐỚI HẠ KHÔNG DỨT VÀ TÂM PHẾ MẠN

Sâm triều tiên hay còn được biết đến với cái tên sâm cao ly, sâm hàn quốc, nhân sâm, viên sâm. Theo đông y, sâm triều tiên có tác dụng an tinh thần, thông huyết mạch, điều trung trị khí, bồ ngũ tạng, chữa rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy kéo dài do tỳ vị hư. Cây có tên khoa học là Panax ginseng C. A. Mey, thuộc họ Ngũ gia bì (Araliaceae).

Sâm triều tiên trị tâm phế mạn, tiểu đường, đới hạ không dứt.

MÔ TẢ:

Sâm cao ly thuộc loại cây sống lâu năm, có chiều cao trung bình từ 0,6m. Phần rễ mọc thành củ to, cây có lá mọc vòng cùng với phần cuống dài. Lá kép chứa nhiều lá chét mọc thành hình giống với chân vịt. Lá chét hình trứng, ngoài mép có răng cưa sâu.

Cây bắt đầu ra hoa và kết quả từ 3 năm tuổi trở đi. Cây ra hoa vào mùa hè từ tháng 3 – 5. Cụm hoa hình tán thường mọc ở đầu cành. Hoa có màu xanh nhạt, chứa 5 cánh, 5 nhị và 2 núm bầu hạ.

Quả mọng, gần giống với hạt đậu xanh và khi chín sẽ có màu đỏ tươi, mỗi quả có 2 hạt. Cây kết quả vào khoảng từ tháng 6 – 7. ( không copy dưới mọi hình thức ).

PHÂN BỐ:

Sâm có nguồn gốc ở Triều Tiên, ngoài ra còn được tìm thấy tại một số tỉnh thuộc Hàn Quốc.

BỘ PHẬN DÙNG:

Củ rễ là bộ phận được sử dụng phổ biến trong y học để làm vị thuốc.

THU HÁI:

Người dân thường thu hái rễ củ vào mùa thu, khoảng tháng 9 – 10.

CHẾ BIẾN:

Dùng phần rễ củ đã có tuổi thọ từ 4 năm trở lên. Sau khi mang về, đem rửa sạch, có thể dùng tươi hoặc sơ chế bảo quản dùng dần.

Ngoài ra, có thể chế biến bằng cách rửa sạch, nhúng vào nước sôi vài phút rồi đem đi phơi khô. Hoặc lấy gừng tươi, đem đi giã, lấy nước tẩm vào sâm phiến rồi ủ trong 30 phút. Sau cùng thì mang đi sao nhỏ lửa cho khô. (với tỷ lệ 1kg sâm tươi cùng 0,1kg gừng tươi).

CÔNG DỤNG:

Theo y học cổ truyền thì trong sâm triều tiên có vị ngọt và tính ôn. Có tác dụng chữa rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy kéo dài, viêm phế quản mãn tính. Trị tâm phế mạn, tiểu đường, đới hạ không dứt. Chữa lao lực quá độ, nôn ói do tỳ vị, hư huyết vựng khi sinh xong, vong dương vong âm.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Trị cảm cho người có khí hư:

Dùng 2 quả đại táo, 3 lát sinh khương, 3g cam thảo, 12g tô diệp, 12g cát căn, 12g phục linh. Cùng với bán hạ, sâm triều tiên, chỉ xác, trần bì, tiền hồ, cát cánh, mỗi vị 4g. Đem sâm đi sắc riêng, còn các vị còn lại cho vào ấm sắc chung sau đó bỏ thêm 3g mộc hương vào. Trộn đều 2 loại nước lên rồi chia làm 3 lần uống trong ngày.

Khi bị đới hạ không dứt:

Sử dụng 12g sâm triều tiên, 10g hoàng liên, 8g liên nhục, 8g ô mai, hoạt thạch, thăng ma, nhục đậu khấu, mỗi vị 6g. Sắc cùng 800ml nước, đến cạn còn 200ml, chia làm 2 lần uống.