Nhục đậu khấu

NHỤC ĐẬU KHẤU – HỖ TRỢ TIÊU HÓA, BỤNG CHƯỚNG ĐAU

Nhục đậu khấu hay còn biết đến với tên nhục quả, ngọc quả, già câu lắc. Nhục đậu khấu có tác dụng ấm trung tiêu hạ khí, bền ruột. Chủ trị tâm bụng chướng đau, lãnh lỵ, nôn mửa, thức ăn cách đêm không tiêu. Ngoài ra nhục đậu khấu còn có tên khoa học là Myristica fragrans Houtt. Thuộc họ nhục đậu khấu (Myristicaceae).

Nhục đậu khấu chủ trị trẻ con nôn ngược không bú sữa, đau bụng

MÔ TẢ:

Nhục đậu khấu là cây to cao từ 8 – 10m, cành có vỏ ngoài nhăn nheo, hơi có khía, màu nâu xám. Lá mọc so le có cuống ngắn, thân nhẵn, lá xanh tốt quanh năm. Lá có hình bầu dục hoặc hình mác rộng, dài khoảng 5-15cm, rộng 3-7cm. Gốc tròn, đầu nhọn, mép nguyên mặt trên nhẵn, mặt dưới phủ lông tơ và có gân nổi rất rõ.

Hoa khác gốc, màu vàng trắng mọc ở nách lá. Bao hoa hình trứng rộng, có lông ở mặt ngoài, chia 3 thùy ở đầu. Quả mọng, thường đơn độc, có cuống ngắn, thõng xuống, hình cầu hay hình quả lê. Quả có đường kính 5cm, khi chín nở theo chiều dọc thành 2 mảnh. Hạt có vỏ dày cứng hình trứng có áo và nhân màu trắng, áo hạt có vỏ màu hồng bị rách. (Không copy dưới mọi hình thức ).

PHÂN BỐ:

Cây mọc ở khắp vùng nhiệt đới Nam Á và Đông Nam Á. Ở Việt Nam, cây xuất hiện chủ yếu ở các tỉnh phía Nam.

BỘ PHẬN DÙNG:

Dùng nhân và vỏ giả của nhân.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Theo phân tích của các nhà khoa học thì : hạt chín khô chứa 5-10% dầu bay hơi và 25-40% dầu cố định. Nhân hạt chứa 23-27% một chất béo (bơ Nhục đậu khấu) màu vàng đỏ, vị đắng, 2-3% dầu bay hơi, tinh bột và acid myristic.

Bơ chứa 10-12% nhiều chất béo trong đó có myristin. Dầu bay hơi không có màu, có mùi nồng và nhớt. Áo hạt chứa đến 8% tinh dầu, chất nhựa và chất pectin. Ngoài ra cũng có các chất béo tương tự như ở hạt. Lá chứa 0,41-0,62% tinh dầu, lá khô chứa 1,50% tinh dầu bao gồm cả 10% myristicin và 80% a-pinen.

TÍNH VỊ:

Nhục đậu khấu có vị cay tính ôn, đắng không độc.

CÔNG DỤNG:

Nhục đậu khấu chủ trị trẻ con nôn ngược không bú sữa, đau bụng. Bụng chướng đau, nôn mửa, thức ăn cách đêm không tiêu . Ngoài ra còn tăng cường khả năng sinh lý của chị em phụ nữ.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Chủ trị rối loạn tiêu hóa, nôn mửa, kém ăn, ăn khó tiêu:

Lấy 0,5g nhục đậu khấu, 0,5g Nhục quế, 0,2g Đinh hương. Tất cả đem tán bột mịn rồi trộn với đường sữa 1g. Chia làm 3 phần, uống trong ngày.

Ngoài ra còn có thể dùng 40g Đinh hương, 80g Nhục đậu khấu, 30g Sa nhân, 100g Quế, đem tán bột mịn. Lấy 250g bột Calci carbonat với 500g đường trộn đều. Ngày dùng từ 0,5 – 4g.

Đối với tiêu chảy kéo dài do viêm đại tràng hay lao ruột có hội chứng thận dương hư:

Dùng 10 – 12g Bổ cốt chi, 15g Đảng sâm, 10g Ngũ vị tử, 9g Ngô thù du, 6g Nhục đậu khấu ( cho vào sau). Sắc nước uống.

Bên cạnh đó cũng có thể dùng 10g Bổ cốt chi, 5g Ngũ vị tử. 3 quả Đại táo, 4g Ngô thù du, 5g Nhục đậu khấu (sao lên) them 3 lát Gừng tươi. Sắc lên uống với nước trước lúc ngủ thêm vào vài hạt muối nhạt.

Đối với tiết tả do tỳ, lý khí:

Lấy 2 quả Nhục đậu khấu cùng dấm gạo hòa bột miến gói kín, đặt trong tro nước đến khi vàng sém, cùng miến nghiền nhỏ. Mỗi liều dùng 2-3g.

Trị hoắc loạn nôn mửa không ngừng:

Dùng 1 lạng Nhục đậu khấu (bỏ vỏ), 1 lạng Nhân sâm (Bỏ bẹ, đầu), 1 lạng hậu phác (bỏ vỏ thô, đồ nước gừng tươi, nướng chín thơm) thuốc trên tán thô. Mỗi lần dùng 3g với 1 bát to nước, sinh khương 1/2 phân và 1 nắm gạo tẻ. Sắc lên còn 5 phân, bỏ bã, uống hàng ngày thay nước.

LƯU Ý:

Chống chỉ định với những người ỉa chảy hoặc lỵ do thấp nhiệt.