Bại tương - Trị viêm ruột thừa cấp, táo bón và sản hậu xuống huyết kéo dài

Bại Tương – Sử Dụng Đúng Cách ?

BẠI TƯƠNG – TRỊ VIÊM RUỘT THỪA CẤP, TÁO BÓN VÀ VIÊM GAN

Bại tương còn được gọi là bại tương thảo, khô thán, cây trạch bại, cây lộc trường, khổ chức, mã thảo, kỳ minh, lộc thủ. Theo đông y, bại tương có tác dụng kích thích lưu thông máu, chống ứ, bài nùng, thải độc, lợi thấp, làm mát cơ thể, tiêu nhọt. Cây có tên khoa học là Patrinia scaplosaefolia Lamk, thuộc họ Nữ lang – Valerianaceae.

Bại tương chữa táo bón, mụn đinh nhọt ngoài da, mụn nhọt trong ruột.

MÔ TẢ:

Bại tương thảo thuộc loại thân mềm, nhỏ, có chiều cao từ 0,7 – 1,5 m. Cây có nhiều cành, bề mặt thân và cành nhẵn có ruột rỗng bên trong.

Lá mọc đối xứng dọc theo thân và xẻ dạng lông chim. Lá màu xanh lục, có phiến khép, các lá mọc dưới gốc có cuống nhỏ hình bẹ. Có thể phát triển thêm 2 lá tai gọi là thùy. Thường mọc chỉa lên trên và ôm vào thân cây. Ngoài mép lá có hình răng cưa và các răng này thường không đều nhau.

Rễ có hình trụ dài, chỗ to chỗ nhỏ, xung quanh phát triển thêm nhiều rễ con. Hoa thường mọc thành chùm, có cánh nhỏ và có màu vàng nhạt. Cuống hoa mọc ra từ các nách lá hay đầu cành, ngọn cây.

Quả hình trứng, hơi dẹt, bên ngoài có nhiều lông bao phủ xung quanh. Một mặt có 3 sóng và bên còn lại có 1 sóng, quả bắt đầu già vào mùa thu và lụi khi đông về. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường mọc ở những vùng có khí hậu ẩm mát, ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Lạng Sơn, Cao Bằng. Loại cây này được phân bố nhiều ở Trung Quốc, đặc biệt là ở các khu vực sườn đồi hoặc bên vệ đường.

BỘ PHẬN SỬ DỤNG:

Toàn cây đều được y học cổ truyền sử dụng làm thuốc, nhưng chủ yếu là rễ cây.

THU HÁI:

Người dân thường thu hái rễ vào tháng 8, còn các bộ phận khác có thể thu hái quanh năm.

Lấy rễ già đem đồ sôi cùng với một ít lá cam thảo trong 3 tiếng. Sau đó, loại bỏ lá cam thảo, giữ lấy rễ rồi đem phơi khô, dùng dần.

CÔNG DỤNG:

Theo đông y, bại tương vị cay, đắng và có tính hàn nhẹ. Có tác dụng trị sung huyết kết mạc, viêm kết mạc cấp tính gây sưng đau. Trị bí tiểu, viêm gan vàng da cấp tính, tiêu thũng, nóng trong. Chữa táo bón, mụn đinh nhọt ngoài da, mụn nhọt trong ruột. Điều trị viêm ruột thừa cấp, ứ huyết, đau bụng sau sinh.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Điều trị bệnh viêm ruột thừa cấp ( chưa có mủ), táo bón:

Chuẩn bị 9g hạt đào, bại tương, bồ công anh, cỏ tím, hạt bí đao mỗi vị 40g. Sau đó đem tất cả đi sắc, rồi chia làm 2 – 3 lần uống.

Chữa sản hậu xuống huyết kéo dài:

Sử dụng bại tương (6 phân), vân quy (6 phân), sâm nam (8 phân), thược dược (8 phân), hương thảo (4 phân). Cùng với trúc nhự (4 phân), thục địa (12 phân), đem sắc cùng 3 bát nước, đến cạn còn 2 bát. Sau đó gạn ra, chia làm 2 – 3 lần uống đói bụng.

Lưu ý:

Người có biểu hiện thực nhiệt, dị ứng với thành phần của dược liệu không được dùng.