Cây đa lông

CÂY ĐA LÔNG – ĐIỀU TRỊ VIÊM XOANG, NHỨC ĐẦU, CHẢY NHIỀU NƯỚC MŨI

Cây đa lông hay còn được biết đến với cái tên song hạch, đa hạch, cây sung nhân. Theo đông y, cây đa lông có tác dụng lợi tiểu, làm tăng tiết mồ hôi, hạ sốt, giảm phù thũng, điều trị phù nề cổ trướng cho các trường hợp bị xơ gan. Cây có tên khoa học là Ficus drupacea Thunb, thuộ họ dâu tằm (Moraceae).

Cây đa lông chữa viêm xoang, viêm mũi, đau đầu, sỏi thận, bí tiểu, chảy nhiều nước mũi.

MÔ TẢ:

Cây đa lông thuộc loại thân gỗ sống nhiều năm, có chiều cao trung bình khoảng 15m. Thân trên phân thành nhiều cành to, lúc đầu cành bao phủ nhiều lông dài và mềm. Nhưng về sau lớp lông biến mất, để lại lớp vỏ nhẵn nhụi.

Lá thường mọc so le ở những cành nhỏ, có hình dạng bầu dục hay trái xoan. Phía dưới gốc lá hơi tròn và có cuống ngắn khoảng 10- 15mm. Lá còn non có lông hoe, xòn khi vè già thì nhẵn nhụi.

Lá dài từ 5 – 12 cm, rộng khoảng 3,5 – 6 cm. Lá có gân chính ở giữa và nhiều gân phụ tỏa ra hai bên đối xứng qua gân chính. Cây có nhiều lá kèm phủ kín lông tơ màu vàng dài 1cm.

Hoa có hình trứng, bên ngoài có màu trắng, ở giữa thì có màu đỏ hồng. Thường mọc đơn độc ở các nhánh nhỏ có mang lá. Đôi khi có một số hoa xếp thành những đôi phát triển ngay ở nách lá. Hoa có chiều dài từ 15 – 17mm và thường ra hoa vào tháng 4 – 5. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường mọc hoang nhiều và được trồng ở Vũng Tàu, Hòa Bình hay tỉnh Quảng Trị. Ngoài ra cây còn phân bố ở Myanma, Thái Lan, Malaysia, Úc, Campuchia.

BỘ PHẬN DÙNG:

Sử dụng tua rễ, lá, vỏ thân và búp non làm dược liệu trị bệnh.

THU HÁI:

Toàn cây có thể thu hái quanh năm.

CHẾ BIẾN:

Sau khi lấy về, đem chà nhẹ lá cho rụng sạch lông, có thể dùng được ở dạng khô hoặc tươi.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Theo các nhà khoa học thì trong cây đa lông có chứa amyrin,-sitosterol-3-O-β-D-glucopyranoside, 5-O-methyllatifolin, axit oleanolic. Ngoài ra còn có epifriedelanol, Friedelin và epilupeol acetate.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, cây đa lông có tính mát và vị hơi nhạt.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng lợi tiểu, làm tăng tiết mồ hôi, hạ sốt, giảm phù thũng, bí tiểu. Trị phù nề, cổ trướng do mắc bệnh xơ gan, ho ra máu, vàng da. Chữa viêm xoang, viêm mũi, đau đầu, sỏi thận, bí tiểu, chảy nhiều nước mũi.

Cây đa lông trị phù nề, cổ trướng do mắc bệnh xơ gan, ho ra máu, vàng da.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Điều trị bệnh sốt rét:

Dùng 30g lá đa lông, 30g lá cối xay, rồi đem thái nhỏ, bỏ vào chảo sao vàng rồi sắc uống trong ngày.

Điều trị phù nề cổ trướng:

Dùng tua rễ của cây đa lông khô, rồi tán thành bột mịn. Hoặc có thể sắc uống hàng ngày với lượng vừa đủ.

Trị ho ra máu, thổ huyết:

Sử dụng 20g lá đa lông (hoặc búp), 20g mạch môn, 15g cỏ nhọ nồi tươi. Lấy lá đa lông đi sao cháy, ô cửu sao vàng, còn cỏ nhọ nồi thì thái nhỏ. Sắc cùng 400ml nước, đến cạn còn 100ml, chia làm 2 lần uống trong ngày sau khi ăn.

Điều trị vàng da:

Chuẩn bị 160g lá đa lông, 160g hoắc hương núi cùng 40g thần khúc. Đem lá đa lông sắc lấy nước đặc, các vị còn lại thì đem sấy khô, sao trên chảo nóng cho giòn rồi tán thành bột.

Điều trị sỏi thận:

Dùng rễ cây đa lông, lá mít mật, rễ bạch mao, mã đề, cây bông bạc với lượng bằng nhau, rồi đem sắc uống trong ngày.

Khi bị phù thũng:

Dùng lá cây đa lông, rễ tất bát, xa tiền, rễ cà vạnh, rễ cây quýt gai, rễ hoàng lực mỗi vị 10 – 30g. Đem tất cả thái nhỏ, phơi 2 – 3 nắng cho khô, sắc uống chia ra 2 lần một ngày.

Đối với bệnh đau dạ dày:

Dùng vỏ thân cây phơi khô, sao vàng, rồi đem sắc lấy nước đặc uống trong ngày.

Điều trị viêm xoang, viêm mũi, nhức đầu:

Cách 1: Lấy 20g búp cây đa lông, 20g thương nhĩ tử, 40g rễ cây dâu tươi, 15g vòi voi. Đem búp lá đa lông và cẩu vĩ trùng đi sao vàng. Rồi mang đi sắc uống sau bữa ăn, chia làm 2 – 3 lần một ngày.

Cách 2: Dùng 9g lá đa lông, 9g bách chiểu, 9g thương nhĩ tử và 4g bạc hà. Dùng dạng khô, rồi đem đi tán nhuyễn rây thành bột mịn, mỗi lần dùng 3g, mỗi ngày uống 2 – 3 lần.

Trị bí tiểu, tiểu tiện ra dưỡng chấp

Dùng 20g tua rễ cây đa lông, 15g cây thủy long, 15g tì giải, đem sắc uống trong ngày.