Nhội tía

NHỘI TÍA – CÂY THUỐC CHỮA BỆNH PHỤ NỮ

Nhội tía còn có tên gọi khác là thu phong, cây nhội, quả cơm nguội. Chắc hẳn trong chúng ta không ai xa lạ gì với cây Nhội tía, đây là một loài cây thân gỗ lớn, tán cao mọc xum xuê thường đường trồng để lấy bóng mát trên đường ở các thành phố lớn ở nước ta và mọc hoang nhiều ở các vùng rừng núi. Ở quê tôi các cụ thường lấy vỏ của loài cây này để đun nước uống giải nhiệt, lá non dùng để cuốn ăn với các loại gỏi đặc biệt là gỏi cá lá có vị chua rất ngon còn dùng để nấu canh.

Nhội tía – Thảo Dược Sinh Phương

Nhội tía không phải chúng ta ai cũng biết được rằng đây còn là một loài thảo dược quý thường được dùng để trị khí hư trùng roi âm đạo. Tên khoa học: Bischofia javanica Blume. Nhội vị hơi cay, chát, tính mát, tác dụng hành khí, hoạt huyết, tiêu thũng, giải độc.

Mô tả:

Cây Nhội là loài cây thân gỗ cao tới 20, 30m có lá chét hình trứng hay hình mác rộng mép có răng cưa tù, dài từ 10-15cm ầu lá chét nhọn, đáy lá chét cũng nhọn; cuống chung dài tới 7-10cm. Cụm hoa mọc ở kẽ lá. Hoa đơn tính, khác gốc, nhỏ, màu lục nhạt; hoa đực có 5 lá đài, 5 nhị; hoa cái cũng có 5 lá đài; bầu 3 ô, mỗi ô chứa 2 noãn. Quả thịt, hình cầu, đường kính 1-1,5cm, màu nâu hay hồng nhạt, vị chát, chứa 2-3 hạt màu nâu; vỏ quả trong dai. Mùa hoa: cuối xuân đầu hạ.

Phân bố:

Ở nước ta Nhội tía được nhìn thấy nhiều trên các đường phố của Hà Nội và mọc hoang nhiều ở các vùng rừng núi, trên thế giới Nhội cũng thấy mọc ở các nước Ấn Độ, Malayxia, InĐônêxia, Châu đại dương.

Cây Nhội

Trước đây cây Nhội tía chỉ được coi là một loài cây thu gỗ bình thường vì ít ai biết được công dụng của nó trong y học nhưng vài năm trở lại đây Nhội được đưa vào nghiên cứu nhiều trong y học và được quan tâm sử dụng nhiều hơn.

Công dụng:

Dùng dưới hình thức thuốc sắc hay chế thành cao. Ngày dùng 20-40g lá tươi, nấu với nước (200ml), uống thay nước. Hoặc có thể nấu thành cao như sau: 1kg lá nhội, nấu với nước nhiều lần; lọc lấy nước cô đạc còn 50 ml; bôi vào âm đạo những người bị khí hư do trùng roi âm đạo.

Lưu ý:

Cây nhội Ở Việt Nam có mọc hoang và được trồng một loại cây nhội nữa có tên khoa học Citharexylon quadrangulare Jacq. Thuộc họ cỏ roi ngựa (Verbenaceae). Cây này cũng là một loại cây to, cành vuông, lá đơn, khía răng cưa. Hoa trắng, mọc thành chùm thõng xuống. Quả hạch màu đỏ. Trồng làm cảnh, lấy bóng mát và lấy gỗ làm dàn. Như vậy muốn phân biệt chỉ cần chú ý một cây có lá kép gồm có 3 lá chét, một bên lá đơn. Cây nhội cho lá ăn gỏi và làm thuốc có cụm hoa thành chùy hình chóp, còn cây nhôi kia có cụm hoa thõng xuống