Vương qua

VƯƠNG QUA – HỖ TRỢ ĐIỀU TRỊ BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

Vương qua là một vị thuốc quý trong dân gian, vị thuốc này được biết đến là phần rễ phình ra thành củ của cây qua lâu. Vị thuốc này còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như: Thiên hoa phấn, dưa trời, dưa núi, dây bạc bát, bát bát trâu. Theo đông y thì vương qua có vị ngọt chua, tính mát do vậy có tác dụng làm mát phổi, tiêu đờm, tăng bài tiết tân dịch, chữa khát, làm tan ứ tụ và tiêu mủ khi bị mụn, nhọt, lở độc. sưng tấy.

Vương qua có tác dụng làm mát phổi, tiêu đờm

Tên khoa học: Trichosanthes kirilowii Maxim. Cây thuộc họ bầu bí.

Mô tả:

Cây có thân thảo leo sống lâu năm thân có rãnh tua cuốn có từ 2 – 3 nhánh lá mọc so le, có chiều dài từ 7 – 15 cm, rộng 3 – 5 cm, lá dày, giai mặt trên nhám. Cây có hoa khác chỗ, chùm hoa đực dài 15cm, lá bắc to có răng; hoa rộng 7cm, màu trắng, cánh hoa cao 2,5cm, nhị 3. Hoa cái mọc đơn độc; bầu có cuống, dài 3cm. Quả mọng tròn, to 9 – 10cm, màu vàng cam; hạt tròn dẹp, dài 11 – 16mm, rộng 7 – 12mm, trong có lớp vỏ lụa màu xanh.

Cây ra hoa vào mùa hè khoảng tháng 6-8 và cho quả vào khoảng tháng 9-10.

Bộ phận dùng: đối với loài dược liệu này có thể dùng quả, hạt và rễ (củ) có thể dùng để làm thuốc trị bệnh.

Vương qua dùng để trị các bệnh như đái tháo đường

Phân bố:

Cây vương qua là loài cây mọc hoang có mặt ở Trung quốc, Nhật bản, Triều tiên, Việt Nam. Ở nước ta cây mọc trên đất rừng bên khe hay mé đường vùng núi Cao Bằng và cùng mọc trên đất cát hoang ở Ninh Thuận, Bình Thuận. Thường những cây lấy hạt thì củ nhỏ cho nên muốn lấy củ mập thì phải ngắt bỏ hoa, không cho kết quả để tập trung chất dinh dưỡng ở rễ củ cho củ to và nhiều bột.

Quả được thu hái vào khoảng tháng 9, 10 trong năm. Rễ thường được đào lấy vào mùa đông vì lúc này cây đã cho trái và lụi để lại phần rễ mập nhiều bột là lúc tốt nhất để thu hoạch. Rễ sau khi đào về được rửa sạch cạo bỏ phần vỏ bên ngoài rồi tùy cách chế biến đem phơi khô bảo quản dùng làm thuốc.

Công dụng:

Vương qua được dùng để trị các bệnh như đái tháo đường, chữa viêm họng mạn tính, chưa viêm amidan mạn tính, thấp khớp, ban đậu, sốt rét, chữa vàng da, đen sạm… Nhưng đối với loài thảo dược này công dụng và dùng phổ biến hơn cả là hỗ trợ trị bệnh đái tháo đường.

+ Vương qua, sơn thù và sa sâm đều 8g; thục địa và hoài sơn đều 20g; đan bì, kỷ tử và thạch hộc đều 12g. Sắc uống ngày 1 thang.

+ Đương quy, phục linh và Vương qua đều 16g; hoàng liên 30g. Tán bột làm hoàn. Ngày uống 12 – 16g, uống bằng nước sắc bạch mao căn. Trị tiêu khát.

+ Vương qua và sinh địa đều 30g; ngũ vị tử, mạch môn và cát căn đều 16g; cam thảo 8g. Tán bột. Mỗi lần dùng 10g, thêm gạo tẻ 20g, sắc uống.

+ Huyền sâm, sinh địa, mạch môn, Vương qua mỗi vị đều 32g; hoàng liên 10g. Sắc uống trong ngày. Trị trường vị hỏa uất táo thực: ăn nhiều, chóng đói, cồn ruột, người gầy sút nhanh.