Trọng Đũa

TRỌNG ĐŨA – ĐIỀU TRỊ SỐT RÉT, ỈA CHẢY, TÂM VỊ KHÍ THỐNG

Trọng đũa hay còn gọi là cơm nguội răng có tác dụng trấn thống tiêu thũng, khư phong trừ thấp, thanh nhiệt giải độc. Bên cạnh đó cây có tên khoa học là Ardisia crenata Sims, thuộc họ Ðơn nem – Myrsinaceae.

Trọng đũa chữa tâm vị khí thống, bị thương, gẫy xương.

MÔ TẢ:

Trọng đũa thuộc loại cây bụi cao khoảng 2 – 3m. Cây có thân thẳng đứng, ở ngọn chia thành 4 – 10 nhánh mảnh.

Lá mọc so le, gần giống hình bầu dục. Phiến lá thuôn dài, nhọn ở hai đầu. Có chiều dài, chiều rộng lần lượt là 8 – 16cm và 2 – 4cm. Ngoài mép có nếp gấp xuống phía dưới. Gồm khía tai bèo nhiều và rộng chứa tuyến đen.

Hoa có màu trắng hồng, hồng hoặc đỏ. Mỗi bông có từ 4 – 11 cánh, xếp thành ngù dạng tán ở ngọn nhánh.

Quả có dạng cầu, đường kính trung bình tầm 4 – 7mm. Quả có sắc đỏ tía, ở đầu có mũi nhọn lồi. Bên trong chứa hạt đơn độc và có vết lõm ở gốc khá sâu. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Môi trường sinh sống của loài cây này là ở các rừng thưa hoặc rừng cây gỗ có nhiều ánh sáng. Dưới độ cao 1000m ở nhiều nước nhiệt đới châu á.

BỘ PHẬN DÙNG:

Toàn cây cả rễ( Radix, Folium et Herba Ardisiae Crenatae) đều được dùng.

Rễ có chất lượng tốt là loại mềm, nạc, ngoài phớt hồng, cắt ra thì thấy có chấm đỏ như máu.

THU HÁI:

Cây ra hoa quả từ tháng 12 – 3 năm sau, người dân thường thu hái rễ cây quanh năm.

CHẾ BIẾN:

Sau khi đào rễ về, đem rửa sạch đất, thái thành các lát mỏng rồi phơi khô.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Thành phần chính có trong lá là 4,6mg% caroten và 35,5mg% vitamin C.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, trọng đũa có vị đắng, hơi cay và có tính bình.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng trị phong thấp đòn ngã, hầu họng sưng đau. Điều trị đan độc, viêm hạch limphô, dao chém xuất huyết. Chữa tâm vị khí thống, bị thương, gẫy xương. Điều trị sốt rét, ỉa chảy, phụ nữ sau khi sinh đẻ. Ngoài ra có thể dùng để nấu canh hoặc đem ăn sống đều được.