Toàn yết

TOÀN YẾT – TRỊ TRÚNG PHONG BÁN THÂN BẤT TỌAI VÀ KINH PHONG TRẺ EM

Toàn yết hay còn được biết đến với cái tên toàn trung, yết vĩ, yết tử. sái, sái vĩ trùng, đổ bá, chủ bộ trùng, phục bối trùng. Theo đông y, toàn yết có tác dụng trị động kinh, co giật, trị các chứng phong, xoay xẩm, miệng mắt méo lệch, bán thân bất toại. Vị thuốc có tên khoa học là Buthus martensii Karsch, thuộc họ Bò Cạp (Seorpionidae).

Toàn Yết trị viêm khớp mạn tính, ung nhọt, bệnh phong, bệnh lệ đạo.

MÔ TẢ:

Bọ cạp thuộc loài động vật không xương sống, có tám chân và thuộc lớp Arachnida (động vật hình nhện). Đặc trưng của loài này là có một chiếc đuôi có móc độc. Ngoài tác dụng chữa bệnh ra, chúng còn là biểu tượng văn hóa với hình tượng cung bọ cạp (hổ cáp) trong 12 cung hoàng đạo của phương Tây.

PHÂN BỐ:

Ở nước ta, có rất nhiều loại bọ cạp nhưng ít được khai thác nên vẫn phải nhập từ nước ngoài.

BỘ PHẬN DÙNG:

Dùng cả con hoặc đuôi riêng hay nguyên con khô, không nát và còn cả đuôi.

THU BẮT:

Người ta thường cách 1 năm thu bắt 1 lần, thường vào tối mùa thu. Dùng ánh sáng đèn để thu hút bắt, rồi đợi bò cạp bò ra. Sau đó dùng đũa tre kẹp bỏ rồi vào trong chậu sứ.

CHẾ BIẾN:

Sau khi bắt về, đem bọ cạp sống nhúng vào trong nồi nước sôi rồi vớt ra phơi khô.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Theo các nhà khoa học thì trong toàn yết chứa albumin, chất béo và các muối ammonium khác.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, bọ cạp có vị mặn hơi cay, tính bình và có độc.

CÔNG DỤNG:

Trị chứng trúng phong bán thân bất tọai, kinh phong co giật ở trẻ em. Trị viêm khớp mạn tính, ung nhọt, bệnh phong, bệnh lệ đạo. Trị động kinh, co giật, uốn ván, trị các chứng phong. Chữa miệng mắt méo lệch, bán thân bất toại.

Toàn Yết chữa miệng mắt méo lệch, bán thân bất toại.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Trị các chứng trúng phong bán thân bất tọai và kinh phong co giật ở trẻ em:

Bài 1: Lấy 3g toàn yết (bỏ đầu chân), 3g địa long (rửa sạch sao vàng), 2g cam thảo. Rồi đem tất cả đi tán bột mịn, rồi trộn đều. Mỗi ngày chia làm 5 – 6 lần uống với nước nóng.

Bài 2: Lấy 12g câu đằng, 6g cương tàm, 4,5g toàn yết, 3g chu sa, 10mg xạ hương. Sau đó đem đi tán thành bột trộn đều, mỗi lần uống 3g và mỗi ngày uống 2 – 3 lần.