Sâm ngọc linh

SÂM NGỌC LINH – BẢO VỆ GAN, CHỐNG XƠ GAN, SUY NHƯỢC THẦN KINH

Sâm ngọc linh hay còn được biết đến với cái tên sâm việt nam, sâm khu năm, sâm trúc, cây thuốc giấu, củ ngải rọm con. Theo đông y, sâm ngọc linh có tác dụng điều trị viêm họng hạt, trị bệnh thiếu máu, hồng cầu, suy tiểu cầu hoặc tăng tạo tiểu cầu, chống trầm cảm, giải stress, giảm lo âu. Cây có tên khoa học là Panax vietnamensis, thuộc họ cuồng cuồng (Araliaceae).

Sâm ngọc linh điều hòa nội tiết tố sinh dục, chống lão hóa và tăng cường hệ miễn dịch

Mô tả:

Sâm ngọc linh có thân thẳng đứng, màu lục hoặc hơi tím và có đường kính từ 4 – 8 mm. Thân rễ gồm nhiều rễ nhánh và củ, có đường kính khoảng 1 – 2 cm. Rễ thường mọc bò ngang trên hoặc dưới mặt đất.

Lá kép hình chân vịt, mọc vòng với 3 – 5 nhánh, thường mọc ở trên đỉnh của thân. Cuống lá dài 6 – 12 mm và thường gồm 5 lá chét. Lá chét ở chính giữa lớn hơn và có độ dài từ 12 – 15 cm và rộng khoảng 3 – 4 cm.

Lá chét phiến hình bầu dục và có chọp nhọn. Ngoài mép lá có khía răng và hai mặt lá đều được phủ một lớp lông ráp. Cuống tán hoa dài 10 – 20 cm, mọc dưới các lá thẳng với thân. Hoa có màu vàng nhạt, mỗi tán hoa có từ 60 – 100 hoa. Quả thường mọc ở tán lá và bên trong mỗi quả chứa 2 hạt. ( không copy dưới mọi hình thức).

Phân bố:

Cây mọc phổ biến tại miền Trung Trung Bộ Việt Nam. Thường ở các tỉnh Kon Tum, tỉnh Quảng Nam. Ngoài ra, cây còn phân bố nhiều ở tỉnh Quảng Nam, núi Ngọc Lum Heo, xã Phước Lộc huyện Phước Sơn.

Bộ phận dùng:

Thân rễ, củ và lá được sử dụng trong y học.

Thu hái:

Người ta thu hoạch cây khi được 3 năm tuổi trở lên và mùa thu hoạch chính là vào mùa đông.

Chế biến:

Đào rễ về, đem rửa sạch và phơi khô dùng dần.

Bảo quản:

Dược liệu đã qua sơ chế nên để ở nơi khô ráo và thoáng mát.

Thành phần hóa học:

Theo nghiên cứu hiện nay, thành phần chính trong sâm ngọc linh là 14 acid béo, 20 nguyên tố đa vi lượng, 17 acid amin, 52 loại saponin.

Tính vị:

Theo y học cổ truyền, thì sâm ngọc linh có vị đắng và đặc biệt là không chứa độc.

Công dụng:

Có tác dụng điều trị bệnh thiếu máu, hồng cầu, suy tiểu cầu, tăng tạo tiểu cầu. Bảo vệ gan, chống xơ gan, suy nhược thần kinh và kích thích não bộ hoạt động. Điều hòa nội tiết tố sinh dục, chống lão hóa và tăng cường hệ miễn dịch, sức đề kháng. Điều trị bệnh đái tháo đường, xơ vữa động mạch, điều hòa tim mạch. Điều trị rối loạn nhịp tim và giúp ngăn ngừa bệnh ung thư.

Điều trị rối loạn nhịp tim và giúp ngăn ngừa bệnh ung thư.

Một số bài thuốc:

Giúp mạnh gân cốt và tăng cường sức khỏe:

Chuẩn bị 100g sâm ngọc linh cùng 2 – 3 lít rượu có độ cồn 50 – 70. Đem ngâm trong khoảng 3 tháng là có thể dùng được, mỗi ngày uống 50 – 100 ml rượu.

Bài thuốc chỉ áp dụng ở nam giới với độ tuổi trung niên. Những người mắc bệnh ung thư, huyết áp, tim mạch hoặc người già và phụ nữ đang cho con bú không nên sử dụng.

Trị chứng kém ăn hoặc mất ngủ ở người già, các bệnh nan y hay đang điều trị ung thư.

Lấy 5 – 6 lát sâm ngọc linh, đem hầm với thuốc bắc, mỗi tuần dùng 1 – 2 lần.

Dùng để pha trà giúp tăng cường sức khỏe:

Cần có một lượng vừa đủ sâm ngọc linh, mang đi rửa sạch và thái thật mỏng. Mỗi ngày lấy 1 – 2g hãm với nước sôi trong vòng 5 phút rồi có thể dùng. Sau khi uống hết nước lượt 1 có thể thêm nước uống đến khi nước nhạt dần thì lấy phần bã nhai và nuốt dần.

Chữa mệt mỏi, kém ăn, hen suyễn, phổi yếu, thở gấp hay hô hấp kém:

Chuẩn bị 1 lát sâm ngọc linh rồi ngậm trong miệng cho đến khi tan hết thì thôi.