Rau mác

RAU MÁC – ĐIỀU TRỊ HÔI NÁCH VÀ CHỨNG TĂNG TIẾT MỒ HÔI

Rau mác không chỉ được sử dụng để chế biến món ăn, mà còn được tận dụng để trừ thấp, chỉ thống (giảm đau), giải độc và thanh nhiệt. Rau mác có tên gọi khác là tử tô. Cây có tên khoa học là Sagittaria sagittifolia L, thuộc họ trạch tả (danh pháp khoa học: Alismataceae).

Rau mác chữa trị mụn nhọt gây sưng đau, phù thũng.

MÔ TẢ:

Rau mác thuộc loại thân thảo, sống lâu năm. Có thân nằm trong lòng đất và có xu hướng phát triển thành củ. Thường mọc thành một đám lớn với nhau.

Lá mọc đơn, mặt trên có màu xanh đậm hơn ở mặt dưới. Mỗi lá đều chứa một cuống to dài và có 3 mũi nhọn. Phiến lá có hình mũi mác thuôn dài, có gân nổi rõ. Gân lá thẳng dài, gần như song song với nhau.

Hoa có 3 cánh màu trắng, nhụy trắng và quả bế dẹp. Hoa đẹp, có màu trắng tinh khiết. ( không copy dưới mọi hình thức).

Phân bố:

Loại cây này thường sinh sống và phát triển mạnh ở các nước có khí hậu á nhiệt đới và nhiệt đới ở châu Mỹ, châu Âu và châu Á. Ở nước ta, loại thực vật này phân bố ở khắp cả nước thường tập trung tại ruộng, ao đầm hoặc đầm lầy.

Bộ phận dùng:

Chưa thấy ghi nhận nào về tác dụng phụ của loại rau này, nên toàn cây đều được sử dụng phổ biến.

Thu hái:

Ta có thể thu hái cây chủ yếu vào mùa hè, còn củ được thì vào mùa đông.

Sơ chế:

Người dân thường dùng củ để chế biến thành món ăn, còn cây đem đi phơi khô dùng dần.

Bảo quản:

Nhiệt độ vừa phải, thoáng mát là điều kiện thích hợp nhất để bảo quản loại dược liệu này. Chú ý cần tránh nơi có nhiệt độ cao, ẩm thấp và có ánh nắng trực tiếp.

Thành phần hóa học:

Trong lá rau mác chứa nhiều bột và đường, ngoài ra còn có:

91,6% nước

2,4% protid

1,5% glucid

3,1% cellulose

1,4% tro

61mg% calcium

1,7mg% phosphor

3,6mg% caroten

12,7mg% vitamin C

Tính vị:

Theo đông y, rau mác có vị hơi đắng, ngọt, tính mát và có ít độc ( không nhiều để gây ra tác dụng phụ).

Công dụng:

Có tác dụng giúp cầm máu, trị chứng đau đầu, chóng mặt sau khi sinh. Chữa ho, ho ra máu, bệnh trĩ, lậu, hôi nách và mụn nhọt lở. Chữa mề đay mẩn ngứa, điều trị hôi nách và chứng tăng tiết mồ hôi. Chữa trị mụn nhọt gây sưng đau, phù thũng. Trị rối loạn tiêu hóa do thực phẩm, khí hư, chữa rắn cắn.

Rau mác trị rối loạn tiêu hóa do thực phẩm, khí hư, chữa rắn cắn.

Một số bài thuốc:

Chữa mề đay mẩn ngứa:

Chuẩn bị củ mài và củ rau mác với lượng bằng nhau. Sau đó đem cạo bỏ vỏ ngoài, rửa sạch, phơi khô. Rồi tán thành bột mịn, thoa đều lên da hàng ngày.

Điều trị hôi nách và chứng tăng tiết mồ hôi:

Đem 1 ít rau mác non đi giã nát và lấy nước cốt thoa vào nách. Mỗi sáng sau khi ngủ dậy, thì dùng nước cốt chanh xát vào nách rồi rửa sạch.

Chữa trị mụn nhọt gây sưng đau:

Chuẩn bị 1 ít lá mác rửa sạch, rồi giã nát và đắp trực tiếp lên vùng bị bệnh. Sau đó lấy vải băng kín lại, cứ 2 giờ thì thay 1 lần. Mỗi ngày thực hiện khoảng 3 lần và dùng liên tiếp trong 3 ngày sẽ khỏi hẳn.

Khi bị phù thũng:

Dùng 12g rễ thủy xương bồ (thái nhỏ) và 20g cả cây rau mác khô. Sắc cùng với 500ml nước, để nhỏ lửa, còn lại 150ml thì ngưng. Chia làm 2 lần uống trong ngày.

Chữa rối loạn tiêu hóa do thực phẩm:

Đem 100g rễ củ rau mác đi cạo bỏ vỏ ngoài rửa sạch. Rồi giã nát, vắt lấy nước cốt và chia thành 2 – 3 lần uống.

Đối với khí hư:

Cần có 1 ít mật ong cùng với 30g rễ củ rau mác (giã nhuyễn). Trộn đều 2 vị rồi mang đi hấp cách thủy, dùng khi còn nóng và ăn trong 7 ngày liền.

Chữa rắn cắn:

Lấy 1 ít rễ củ hoặc lá rau mác đi giã nát và cho thêm nước. Rồi lọc lấy nước uống, đồng thời dùng bã đắp xung quanh vết cắn.

Những điều cần lưu ý:

Tuy hiện nay chưa có ghi nhận nào về tác dụng phụ của dược liệu. Nhưng bạn thận trọng khi sử dụng vì trong cây có chứa một lượng độc tính nhỏ.