Ngũ gia bì

NGŨ GIA BÌ – TRỊ CHỨNG ĐAU THẤP, ĐAU NHỨC CƠ KHỚP VÀ CƠ THỂ SUY NHƯỢC

Ngũ gia bì hay còn được biết đến với cái tên xuyên gia bì, thích gia bì, nam gia bì. Theo đông y, ngũ gia bì có tác dụng trị các chứng tý, đau phong thấp, lưng gối mõi yếu, phù thũng, tiểu tiện ít. Cây có tên khoa học là Cortex Acanthopanacis Radicis, thuộc họ Ngũ Gia Bì (Araliaceae).

Ngũ gia bì trị huyết áp thấp, ngực đau thắt, mỡ máu cao, phụ nữ cơ thể suy nhược.

MÔ TẢ:

Ngũ gia bì thuộc loại cây thuốc nam quý, có thể cao tới 2 – 8 m. Lá kép hình chân vịt, thường mọc so le với nhau, có từ 6 – 8 lá chét hình trứng. Cụm hoa mọc thành những chùm tán và hoa nhỏ có màu trắng. Quả mọng hình cầu, có đường kính khoảng 3 – 4 mm. Khi chín thì có màu tím đen, bên trong có khoảng 6 – 8 hạt. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường mọc hoang ở nhiều các tỉnh miền Bắc, miền Trung và đặc biệt có nhiều ở dãy Nam Trường Sơn.

BỘ PHẬN DÙNG:

Vỏ thân, vỏ rễ, rễ nhỏ và lá được sử dụng để làm thuốc.

CHẾ BIẾN:

Sau khi thu hái về, đem đi rửa sạch đất cát, bóc lấy vỏ. Hoặc có thể thái mỏng nếu lá rễ nhỏ, rồi phơi hay sấy khô.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Theo các nhà khoa học thì trong vỏ thân chứa 0,9 – 1% tinh dầu. Còn trong vỏ cành và vỏ rễ chứa saponin triterpen khi thuỷ phân cho acid oleanic.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, ngũ gia bì có vị cay đắng và có tính ôn.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng chống mệt mỏi, trị đau thấp, đau nhức cơ khớp mình mẩy, mỏi mệt. Trị cơ thể suy nhược, trẻ em chậm biết đi và đàn ông liệt dương. Trị đau thắt ngực, mỡ máu cao, bạch cầu giảm, nhồi máu não. Trị huyết áp thấp, ngực đau thắt, mỡ máu cao, phụ nữ cơ thể suy nhược.

Ngũ gia bì trị đau thắt ngực, mỡ máu cao, bạch cầu giảm, nhồi máu não.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Trị chứng đau thấp, đau nhức cơ khớp và mỏi mệt:

Lấy 100g ngũ gia bì, đem đi sao vàng, 1 lít rượu trắng 30 độ, rồi ngâm trong 10 ngày. Thỉnh thoảng thì lắc đều, mỗi ngày uống khoảng một cốc con vào buổi tối trước bữa cơm chiều.

Hoặc có thể dùng 120g ngũ gia bì, 120g mộc qua, 120g tùng tiết. Sau đó đem tán thành bột mịn, mỗi lần uống 3 – 4g, mỗi ngày 2 lần.

Khi cơ thể suy nhược, trẻ em chậm biết đi, đàn ông liệt dương:

Lấy 40g ngũ gia bì, 40g địa cốt bì, rồi đem đi tán bột mịn. Thêm 1 con gà con, lấy thịt giã nát trộn với thuốc.

Hoặc có thể lấy ngũ gia bì, mẫu đơn bì, xích thược, đương qui mỗi vị 40g. Sau đó đem đi tán bột mịn, ngày uống 2 lần, mỗi lần 4g.