Nga truật

NGA TRUẬT – TRỊ CÁC CHỨNG KINH BẾ ĐAU BỤNG, RỐI LOẠN TIÊU HÓA

Nga truật có tác dụng phá huyết khu ứ, hành khí chỉ thống. Trị các chứng kinh bế đau bụng, trưng hà tích tụ, bụng đau đầy. Nga truật là thân rễ phơi khô của cây Ngải tím Curcuma Zedoaria Rosc. Thuộc họ Gừng ( Zingiberaceae).

Nga truật hỗ trợ điều trị bệnh tâm thần, trị chấn thương gãy xương

Nga truật còn có tên gọi khác là Ngải tím, Tam nại, Bồng truật, Nghệ đen.

Mô tả:

Nga truật là một loại cỏ cao khoảng 1 – 1,5m. Thân rễ hình nón, khía chạy dọc, củ tỏa ra theo hình chân vịt. Vỏ củ màu vàng nhạt, ngoài những củ chính ra còn có những củ phụ. Cuống hình trứng hay hình quả lê, màu trắng. Lá có bẹ ôm vào thân cây, phía dưới dài 30 – 60cm và rộng 7 – 8cm. Dọc theo gân chính giữa có những đốm màu đỏ, cuống lá ngắn gần như không có.

Cụm hoa mọc ngang, dài từ 1,5 – 20cm, xuất hiện trước khi ra lá. Bao gồm một cuống dài 15 – 20cm. Lá bắc phía dưới hình trứng hay hình mác tù, có màu xanh lục nhạt và mép đỏ. Lá bắc phía trên màu vàng nhạt, đầu lá màu đỏ và không mang hoa. Hoa có màu vàng, đài có thùy hình mác tù, dài khoảng 15mm. Thùy giữa nhọn, cánh môi hẹp ở phía dưới và hơi mở rộng ở phía trên.

Phân bố:

Cây mọc hoang và được trồng ở Việt nam dùng để làm thuốc. Cây thường mọc nhiều ở Trung quốc, Đai loan, Xrilanca và nhiều vùng nhiệt đới khác.

Tính vị qui kinh:

Nga truật tính ôn, vị cay đắng, qui kinh Can Tỳ.

Nga truật là thân rễ phơi khô của cây Ngãi tím Curcuma Zedoaria Rosc. Thuộc họ Gừng ( Zingiberaceae), dùng làm thuốc được ghi đầu tiên trong sách ” Dược tính bản thảo”, còn gọi là Ngãi tím, Tam nại, Bồng truật, Nghệ đen.

Thành phần hóa học:

Trong Nga truật có khoảng 1,0 – 1,5% tinh dầu. 3,5% chất nhựa và chất nhày. Trong tinh dầu, thành phần chủ yếu có 48% secquitecpen 35%. Zingiberen 9,6% và một chất có tinh thể.

Tác dụng:

Nga truật có tác dụng phá huyết khu ứ, hành khí chỉ thống. Trị các chứng kinh bế đau bụng, trưng hà tích tụ, bụng đau đầy….

Nga truật điều trị trẻ em rối loạn tiêu hóa đau bụng

Một số bài thuốc:

Trị tắt kinh bụng đau:

Nga truật 6g, Xuyên khung 5g, Thục địa 10g, Bạch thược 10g, Bạch chỉ 10g. Tán bột mịn, mỗi lần uống 10g, chia làm 3 lần/ ngày, với nước muối nhạt.

Trị đau hạ sườn:

Kim linh tử 15g, Nhũ hương, Một dược, Tam lăng, Nga truật mỗi loại 5g sắc nước uống trong ngày.

Trị chấn thương gãy xương:

Nga truật, Điền thất , Đài ô dược, Đào nhân đều 6g, Thổ miết giáp, Tam lăng, Uy linh tiên, Xích thược, Cốt toái bổ, Tục đoạn, Hồng hoa, Trạch lan đều 3g, Sanh địa 10g, Qui vĩ 12g. Dùng nước với rượu mỗi thứ một nửa sắc uống trong ngày.

Trẻ em rối loạn tiêu hóa đau bụng:

Nga truật, Tam lăng đều 5g, Trần bì 10g, Chế Hương phụ 6g, La bạc tử 5g, Sa nhân 3g, Thanh bì, Chỉ thực đều 6g, Hồ hoàng liên, Lô hội đều 3g, Hồ tiêu 5g. Tất cả tán bột mịn trộn đều hồ hoàn. Mỗi lần uống 3 – 6g, ngày chia làm 2 lần uống trong ngày, uống với rượu gạo ấm, nên kiêng các thức ăn sống lạnh.

Trị bệnh mạch vành:

Nga truật, Tam lăng, An diệp, Hương phụ, Giáng hương mỗi loại 2g. Sắc nước uống trong ngày.

Trị viêm da thần kinh:

Nga truật chế thành thuốc chích, chích bắp hoặc chích huyệt Khúc trì.

Hỗ trợ điều trị bệnh tâm thần:

Dùng Nga truật, Xích thược, Đại hoàng theo tỷ lệ 10:3:3 chế thành viên. Mỗi viên có 8g thuốc sống, mỗi lần uống 6 – 8 viên. Ngày uống 3 lần, một liệu trình là 30 ngày.

Chữa trẻ con bú sữa bị nôn ra:

Nga truật 4g, muối ăn 3 hạt, sắc với sữa cho sôi chừng 5 phút. Thêm một ít ngưu hoàng hòa tan cho trẻ sơ sinh uống. ( Ngưu hoàng chỉ dùng rất ít bằng hạt gạo).