Lôi hoàn

LÔI HOÀN – ĐIỀU TRỊ SÁN MÓC, GIUN MÓC CÂU, TRỊ GIUN KIM

Lôi hoàn còn gọi là lôi thỉ, lôi đầu, lôi thực, bạch lôi hoàn, trúc linh chi, mộc liên tử, trúc thỉ, lôi công hoàn. Theo đông y, lôi hoàn có tác dụng tiêu tích, khu trùng, thanh hiệt, giải độc. Cây có tên khoa học là Omphalia tapidescensSchroeters, thuộc họ Nấm Lỗ (Polyporaceae). Còn tên tiếng Trung là 雷丸.

Lôi hoàn trị tam trùng, tiêu cam, sát trùng, tẩy giun kim.

MÔ TẢ:

Lôi hoàn thuộc loại nấm sống ký gửi ở dưới gốc tre. Lâu ngày sẽ hóa thành cục. Bên ngoài vỏ có sắc đen hoặc hơi đen nâu. Còn ở trong lại có màu trắng.

Phần thịt cứng, cắn vào thấy hơi có nước dính, ngậm lâu sẽ tan hết. Còn có loại thì ở trong sắc tím đen, loại này độc không dùng được. (không copy dưới mọi hình thức ).

Lôi hoàn có dạng hình cầu hay hình khối tròn. Có đường kính trung bình từ 1,3 – 5,3cm. Bên mặt ngoài màu nâu đen hoặc màu nâu tro. Chứa nhiều vân nhăn nhỏ hơi nổi lên.

Chất cứng và nặng, khó đập vỡ, không bằng phẳng. Ở dạng chất bột hoặc hạt, nhai có cảm giác như có hạt. Hơi nhầy dính, nhai lâu sẽ tan mà không cặn.

PHÂN BỐ:

Cây xuất hiện nhiều ở Tứ Xuyên, Quý Châu, Vân Nam, Quảng Tây của Trung Quốc.

BỘ PHẬN DÙNG:

Toàn cục, loại hạt to, mập, chất chắc, mặt cắt ngang màu trắng có chất lượng tốt nhất.

THU HOẠCH:

Có thể thu hái quanh năm, nhưng chủ yếu là mùa thu. Thường chọn những cây trúc có bệnh, cành lá khô vàng. Sau đó đào lấy nấm ở vùng rễ, đem về rửa sạch rồi phơi cho khô.

BÀO CHẾ:

Nấu lôi hoàn với cam thảo trong 1 đêm, rồi dùng dao đồng cạo bỏ vỏ đen. Bổ làm 4 – 5 miếng, lại tẩm nước cam thảo thêm 1 đêm nữa. Sau đó mang ra đồ 2 giờ rồi phơi khô. Cuối cùng tẩm rượu rồi đem phơi khô là được.

BẢO QUẢN:

Cần để nơi khô ráo, tránh những nơi ẩm ướt.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Trong lôi hoàn có chứa một chất mang tên S – 4001, hàm chứa thuỷ phân 6,5% và tro 4%.

Thành phần chủ yếu là một loại men Albumin. Có hàm lượng 3% là thành phần diệt sán.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, lôi hoàn có vị ngọt, đắng, tính hàn và chứa một lượng độc nhỏ.

QUY KINH:

Dược liệu đi vào kinh thủ và túc Dương minh

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng sát trùng, tiêu cam, trị trùng tích gây bụng đau. Chữa trẻ nhỏ bị cam tích, trừ sên lãi, trẻ nhỏ nóng mà không có mồ hôi. Chữa trẻ nhỏ lúc nóng lúc lạnh, kinh khóc không yên. Trị tam trùng, tiêu cam, sát trùng, tẩy giun kim. Điều trị sán móc, giun móc câu, trị giun kim.

Lôi hoàn chữa trẻ nhỏ lúc nóng lúc lạnh, kinh khóc không yên.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Giun móc và giun đũa:

Lấy lôi hoàn, tân lang, khổ luyện bì từ 3 – 6g.

Khi trẻ nhỏ nóng mà ra mồ hôi:

Dùng lôi hoàn 120g, bột miến nửa cân, rồi tán nhuyễn. Trộn đều, dùng để xoa khắp mình trẻ nhỏ.

Đối với trẻ lúc nóng lúc lạnh:

Cần có xà sàng tử 30g, lôi hoàn, mẫu lệ, hoàng cầm, tế tân đều 0,9g. Đem tất cả đi sắc với 1 đấu nước còn 7 thăng. Thì bắt ra bỏ bã, chia làm hai lần, dùng để tắm cho bé.

Đầu tiên tắm trên đầu (tránh không vào mắt, tai). Rồi tắm đến vai, lưng, rồi từ eo lưng trở xuống. Khi tắm nhớ tránh gió, cuối cùng lấy bột xoa vào.

Chữa tam trùng:

Chuẩn bị lôi hoàn (nướng), xuyên khung mỗi vị 30g. Rồi tán thành bột, mỗi lần dùng khoảng 1g uống khi đói với nước cơm.

Giúp tiêu cam, sát trùng:

Sử dụng lôi hoàn, sử quân tử (nướng bỏ vỏ), hạc sắt, phỉ tử nhục và tân lang với lượng bằng nhau.

Đem tất cả các vị đi tán nhuyễn, mỗi lần lấy 3g dùng với nước gạo ấm.

Kiêng kỵ:

Dùng trong thời gian dài sẽ sinh ra chứng âm nuy.

Tránh dùng cùng vị cát căn, khiếm thực, hậu phác.