Húng chanh

HÚNG CHANH – TRỊ HO KÉO DÀI, CÓ ĐỜM VÀ VIÊM LOÉT NIÊM MẠC

Húng chanh hay còn được gọi là rau tần, dương tử tô, rau thơm lông, rau thơm lùn. Theo đông y, húng chanh có tác dụng hành khí, thanh nhiệt, tiêu viêm, hóa thấp, hóa thấp, cầm ói. Cây có tên khoa học là Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng (Coleus amboinicus Lour.), thuộc họ Hoa môi – Lamiaceae.

Húng chanh trị rắn cắn, bò cạp, ong đốt, ho lâu ngày, viêm họng và viêm thanh quản.

MÔ TẢ:

Húng chanh thuộc loại cây thảo, sống nhiều năm, cao khoảng 20 – 50cm. Có phần thân sát gốc hóa gỗ, toàn cây được bao phủ một lớp lông rất nhỏ.

Lá mọc đối dày mọng nước, có hình trái xoan rộng, dài 3 – 6cm. Thường mọc thành bông ở ngọn thân và đầu cành. Gồm những vòng hoa dày đặc và cách quãng nhau.

Quả nhỏ, tròn, có màu nâu và chứa 1 hạt. Cây thường ra hoa, kết quả từ tháng 4 – 5. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây có nguồn gốc từ Đông Phi, thường được trồng làm gia vị và làm thuốc.

BỘ PHẬN DÙNG:

Lá và ngọn non ( Folium et Gemma Plectranthi) thường được sử dụng.

THU HÁI:

Người ta thường thu hái lá quanh năm.

CHẾ BIẾN:

Sau khi thu hái về, có thể dùng tươi hoặc đem phơi nắng nhẹ hay sấy ở 40 – 45oC đến khô.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Theo các nhà khoa học, trong lá chứa 0,05 – 0,12% tinh dầu, trong tinh dầu có đến 65,2% các hợp chất phenolic. Trong đó có salicylat, thymol, carvacrol, eugenol và chavicol. Ngoài ra còn chứa một chất màu đỏ là colein.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, húng chanh có vị the cay, hơi chua, mùi thơm, tính ấm và không có độc.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng chữa ho, viêm họng, khản tiếng và đau bụng. Trị rắn cắn, bò cạp, ong đốt, ho lâu ngày, viêm họng và viêm thanh quản. Chữa sưng tấy, chữa cảm sốt, không ra mồ hôi viêm loét niêm mạc, lưỡi.

Húng chanh chữa sưng tấy, chữa cảm sốt, không ra mồ hôi viêm loét niêm mạc, lưỡi.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Chữa ho, viêm họng và khản tiếng:

Lá 5 – 10g húng chanh non, đem giã nát vắt lấy nước cốt nóng. Hoặc có thể đem giã nhỏ 15 – 20g lá, thêm nước, vắt lấy nước uống, chia làm hai lần trong ngày. Đối với trẻ em thì thêm ít đường, đem hấp cơm, cho trẻ uống mỗi ngày từ 2-3 lần.

Khi bị đau bụng:

Dùng 1 – 2 lá húng chanh non, đem rửa sạch, nhai với một ít muối, ngậm nuốt dần dần.