Hoàng liên gai

HOÀNG LIÊN GAI – CHỮA ĐAU RĂNG, ĂN UỐNG KÉM TIÊU

Hoàng liên gai hay còn được biết đến với cái tên là hoàng mù, hoàng mộc, nghêu hoa. Theo Đông y thì hoàng liên gai có tác dụng chữa đi lỵ, đau mắt, ăn uống kém tiêu, đau ngang lưng, chóng mặt, nhức đầu. Hoàng liên gai có tên khoa học là Berberis wallichiana DC, Thuộc họ hoàng liên gai Berberidaceae.

Hoàng liên gai chữa sốt cao mê sảng, sốt phát ban hoặc điên cuồng phá phách

MÔ TẢ:

Hoàng liên gai là loại cây thuộc dạng bụi, cao tới 2 – 3m. Thân màu vàng xám nhạt, có những cành vươn dài, mỗi đốt dưới chùm lá có gai ba nhánh. Lá mọc thành cụm, một đốt từ 3 – 4 lá, có khi tới 8 lá. Phiến lá nguyên, hình mác, ngoài mép có răng cưa to, cứng, dài 16-17cm, rộng 4-6cm. Mặt trên của lá có màu xanh lục nhạt, mặt dưới màu trắng, cuống lá ngắn tầm 0,5 – 1cm.

Hoa mọc thành chùm, có màu vàng. Quả hình trái xoan, mọng, dài 1cm mọc trên một cuống dài khoảng 30 – 35mm. Khi quả chín thì có màu tím đen, bên trong chứa 3 đến 4 hạt đen dài 5-6mm, rộng 2-3mm. Cây kết quả vào tầm tháng 5 đến tháng 6. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Hoàng liên gai được phân bố nhiều ở Trung Quốc. Ở nước ta, cây mọc nhiều ở Lào Cai (Sapa: núi Hàm Rồng, Bát Xát: xã Trung Lèng Hồ).

BỘ PHẬN DÙNG:

Thân cây và rễ cây hoàng liên gai có tác dụng chữa bệnh.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Theo các nhà khoa học thì trong rễ và thân hoàng liên gai có chứa berberin (3%), rễ chứa các alcaloid: berberin, umbellantinoxyacanthin.

TÍNH VỊ:

Hoàng liên gai có vị đắng cùng với tính hàn và có tác dụng như hoàng liên.

CÔNG DỤNG:

Kháng khuẩn, kháng Virus, ho gà, kháng viêm, chữa đi lỵ. Đau mắt, ăn uống kém tiêu, sốt cao mê sảng, cuồng loạn, sốt phát ban hoặc điên cuồng phá phách. Trẻ em tưa lưỡi, sưng lưỡi, viêm miệng.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Chữa sưng đau răng:

Lấy 10g hoàng liên gai với 100ml rượu trắng. Đem ngâm trong vòng 7 đến 10 ngày. Chấm trực tiếp vào nơi răng đau.

Kích thích tiêu hoá hiệu quả:

Lấy 0,5g bột Hoàng liên, 0,75g bột Quế chi, 1g bột Đại hoàng. Đem tất cả các vị trộn đều, chia làm ba lần uống trong ngày.

Sốt cao mê sảng, sốt phát ban hoặc điên cuồng phá phách:

Lấy Hoàng liên, Chi tử, Đại hoàng mỗi vị 8g. Đem tất cả sắc uống trong ngày.

Khi đau mắt đỏ, sưng húp, chảy nước mắt, viêm màng tiếp hợp mắt:

Lấy Hoàng liên, Hoa cúc, Dành dành, mỗi vị 8g thêm Xuyên khung, Bạc hà mỗi vị 4g. Đem sắc lên xông hơi vào mắt, uống khi còn ấm, chia 3 lần uống trong ngày.

Ngoài ra có thể dùng dung dịch Hoàng liên 5-30% làm thuốc nhỏ mắt.

Đối với trẻ em tưa lưỡi, sưng lưỡi, viêm miệng, lở môi:

Lấy Hoàng liên mài hoặc sắc với mật ong bôi trực tiếp vào hay cho trẻ ngậm. Ngậm liên tục trong vài ngày, sẽ thấy kết quả.