Hoàng dược tử

HOÀNG DƯỢC TỬ – HỖ TRỢ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ DẠ DÀY, THỰC QUẢN

Hoàng dược tử hay còn được gọi với cái tên củ dại, khoai trời, hoàng dược, khoai dái. Theo đông y, hoàng dược tử có tác dụng tiêu viêm, tiêu sưng, long đờm, cầm máu, trị bướu giáp, ung thư dạ dày thực quản. Cây có tên khoa học là Dioscorea Bulbifera, thuộc họ Dioscoreaceae.

Hoàng dược tử chữa viêm phế quản cấp và mạn, hen suyễn, chữa đau đầu.

MÔ TẢ:

Hoàng dược tử thuộc loại thân leo sống lâu năm. Thân rễ dạng củ to, với thịt củ màu vàng hoặc màu kem. Toàn thân nhẵn, trơn bóng, tròn hoặc hơi có cánh, màu tím.

Lá đơn, to khoảng 34 x 32cm, thường mọc so le. Phiến lá nhẵn, hình tim và có mũi nhọn ở đầu. Phía nách lá có những củ con, gọi là dái củ. Củ có dạng hình trứng hoặc hình cầu có kích thước khác nhau. Đôi khi rất to, đường kính có thể lên đến 10cm.

Hoa mọc thành từng bông thõng xuống, chứa bao hoa 6. Có nhị 6, chỉ nhị đứng, hoa cái gần giống hoa đực.

Quả nang, mọc rủ xuống, có cánh, cây ra hoa từ tháng 7 – 10 và kết quả vào tháng 8 – 11. ( không copy dưới mọi hình thức).

Mô tả dược liệu:

Thực chất hoàng dược tử là củ khoai được sấy khô. Thường là các miếng cắt ngang, tròn hay gần tròn. Đường kính từ 2,5 – 7cm và dày khoảng 0,5 – 1,5cm. Bề mặt màu nâu đen, nhăn nheo có nhiều rễ màu trắng. Trông giống như điểm gốc có cặn cong, dễ dàng bóc vỏ. Mặt cắt có màu vàng trắng đến nâu vàng. Cứng, giòn, dễ gãy, phần hạt rải rác với cam hố, hơi đắng.

PHÂN BỐ:

Xuất hiện nhiều ở Trung Quốc, đặc biệt là các tỉnh Giang Tô, Giang Tây, Chiết Giang, Phúc Kiến, Đài Loan, Hồ Bắc. Hay Hồ Nam, Quảng Đông, Quảng Tây, phía nam Thiểm Tây.

Ngoài ra còn được tìm thấy ở Nhật Bản, Bắc Triều Tiên, Ấn Độ, Myanmar, Châu Đại Dương và Châu Phi. Hiện nay, ở Việt Nam loài thực vật này chưa được người dân biết đến nhiều.

THU HÁI:

Củ khoai thường được người dân thu hoạch vào cuối mùa hè đến đầu mùa đông từ tháng 9 – 11.

CHẾ BIẾN:

Cần chọn loại củ to để đào, đem thân, lá rễ cắt bỏ, củ đem rửa sạch. Thái thành từng lát dầy tầm 1- 1,5cm, thì sấy khô.

Dái khoai tuy có độc nhưng khi rửa nhiều lần và luộc kỹ thì sẽ loại bỏ được chất độc. Nên người ta thường luộc dái củ ăn, bột khoai cũng giống như bột ngũ cốc và bột gạo.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Trong củ có chứa độc tố thuộc nhóm steroid, diosgenin, chuyên dùng để sản xuất hormon steroid tổng hợp

TÍNH VỊ:

Theo đông y, hoàng dược tử có vị đắng và tính bình.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng trị thổ huyết, ho khạc ra máu, chảy máu mũi. Chữa mụn nhọt sưng tấy, rắn cắn, chó dữ cắn. Hỗ trợ điều trị ung thư dạ dày, thực quản. Chữa giang mai, lở loét, trị trĩ và khi bị đi ỉa chảy.

Trị loét thực quản, loét dạ dày, sưng tuyến giáp. Trị chảy máu cam, chảy máu dạ con, nhọt độc, rắn cắn, chó dại cắn. Chữa viêm phế quản cấp và mạn, hen suyễn, chữa đau đầu.