Cây Cỏ ống

CÂY CỎ ỐNG – TRỊ PHONG THẤP, HO GÀ, HO DO THẤP NHIỆT

Cây cỏ ống hay còn được biết đến với cái tên cỏ chỉ, cỏ gà, cỏ bermuda, cỏ giường. Theo đông y, cỏ ống có tác dụng lợi tiểu, giải độc, lọc máu, giải nhiệt, giải khát, tiêu đờm, chữa cảm nóng, ỉa chảy, nôn mửa. Cây có tên khoa học là Cynodon dactylon (L.) Pers, thuộc họ Lúa – Poaceae.

Cây cỏ ống có tác dụng chữa cảm nóng, ỉa chảy, nôn mửa tiểu đường, đái tháo đường

Mô tả:

Cỏ ống thuộc loại cỏ sống dai, nhờ thân rễ ngắn. Thân rễ bò dài ở gốc, thẳng đứng ở ngọn, cứng và có từ 8 – 40 cọng, cao tới 90 cm. Thường bò chằng chịt vào nhau thành những thảm cỏ dày đặc.

Lá phẳng hình dài hẹp, nhọn dần về phía đầu. Có màu vàng lục, mềm, nhẵn hoặc phủ lông và có mép hơi ráp. Đôi khi lá có thể thay đổi màu sắc từ xanh đậm sang xanh nhạt, trắng khi thời tiết biến đổi.

Cụm hoa dài từ 3 – 6 cm, gồm từ 3 – 7 bông con dài khoảng 2 – 3 mm. Các ngón hoa thường tạo thành một vòng. Quả thóc có hình thoi, thường dẹt và không có rãnh. (không copy dướ mọi hình thức).

Phân bố:

Cây cỏ ống hay cỏ gà thường mọc ở những nơi có khí hậu nhiệt đới hoặc á nhiệt đới. Ở nước ta, cây mọc hoang ở bờ ruộng, sân vườn hoặc trên các triền đê.

Bộ phận dùng cây cỏ ống:

Toàn cây ( Rhizoma et Herba Cynodonis) được sử dụng để làm thuốc.

Chế biến:

Sau khi thu hái toàn cây về, đem cắt thân rễ để riêng. Sau đó rửa sạch đất cát rồi phơi hoặc sấy khô dùng dần.

Thành phần hóa học:

Theo các nhà khoa học thì trong thân rễ cỏ gà chứa asparagin, tinh bột, đường, các muối kali. Còn trong lá thì có chứa vitamin C (64mg/100g lá tươi).

Tính vị:

Theo đông y, cỏ ống có vị ngọt, hơi đắng và có tính mát.

Công dụng:

Có tác dụng chữa cảm nóng, ỉa chảy, nôn mửa tiểu đường, đái tháo đường. Trị sỏi tiết niệu, trĩ, lợi tiểu, trị rắn cắn, viêm bàng quang. Chữa viêm thận, rối loạn tiểu tiện, sỏi thận, sỏi mật, sỏi gan. Trị viêm mô tế bào, kinh nguyệt không đều, thống phong, thấp khớp, nhiễm trùng, sốt rét.

Trị viêm mô tế bào, kinh nguyệt không đều, thống phong, thấp khớp, nhiễm trùng, sốt rét.

Một số bài thuốc:

Điều trị sỏi tiết niệu:

Lấy 10g xa tiền thảo, 10g kim tiền thảo, 10g bòng bong, 30 – 50g cỏ ống. Sau đó đem đi sắc uống, mỗi ngày dùng 1 thang.

Trị ho do thấp nhiệt:

Dùng 20g lá xương sông, 20g cỏ ống, 40g rau má, 40g cây me đất. Sau đó đem giã nát, rồi vắt lấy nước cốt và thêm 1 muỗng đường. Đun sôi, rồi chia thành 3 lần uống trong ngày và dùng liên tục trong 5 ngày.

Trị ho gà:

Lấy 5g gừng tươi, 5g củ sả, 5g cỏ ống, 5g hoa đu đủ đực, cỏ sữa lá nhỏ, lá táo, vỏ rễ dâu, lá chanh mỗi vị 10g. Đem tất cả đi nấu thành cao, sau đó cho thêm đường vào chế thành siro. Đợi siro nguội thì cho vào bình kín. Mỗi lần dùng 1 thìa cà phê pha với nước ấm và cho trẻ uống. Còn đối với trẻ trên 5 tuổi thì dùng liều lượng gấp đôi. Kiêng đồ tanh (nghêu, cua, tôm,…), đồ cay nóng và nhiều dầu mỡ để đạt hiệu quả cao.

Trị phong thấp:

Dùng 100g ngũ gia bì, 80g rễ rung rúc, 80g hy thiêm, 80g cỏ ống, 60g rễ cây bươm bướm. Thêm 24g cỏ roi ngựa, 24g cỏ nụ áo, 24g cây bạc thau, 24g ngò đất, cây bấn đỏ, ô dược, rễ bưởi bung, cây bấn trắng, quy bầu, cỏ xước, mỗi vị 40g.

Sau đó đem các vị đi thái nhỏ, sao vàng và cho vào túi vải. Bỏ vào hũ rượu ngâm và trát đất kín nắp, đun với lửa nhỏ trong vòng 1 nén nhang. Rồi chôn xuống dưới đất trong vòng 3 ngày 3 đêm rối lấy lên. Mỗi lần uống 1 ly nhỏ và dùng khi đói.

Khi bị ho:

Lấy 1 cái vỏ trứng gà, 1g vỏ quýt, 4g rễ cỏ ống, 4g lá chanh, rồi đem sắc uống, mỗi ngày dùng 1 lần.

Trị ho lâu ngày gây khàn giọng và mất tiếng:

Dùng 1g trần bì, 4g rễ cây cỏ ống, 4g lá táo, 4g lá chanh, rồi sắc lấy nước uống hàng ngày.