Cây mè đất

CÂY MÈ ĐẤT – CHỮA ĐAU DẠ DÀY, LỞ NGỨA NGOÀI DA, VIÊM LỢI NHỨC RĂNG

Cây mè đất có tên gọi khác là bạch thiệt, trớ diện thảo, man mác trắng, phong sào thảo. Theo đông y, cây mè đất có tác dụng trị ho, viêm họng, viêm xoang, đau dạ dày, lở ngứa ngoài da, viêm lợi nhức răng, tan máu bầm tụ máu, viêm da cơ địa. Cây có tên khoa học là Leucas zeylanica (L.)R.Br, thuộc họ hoa môi (Lamiaceae).

Cây mè đất có tác dụng chữa ho gà ở trẻ em, viêm họng, viêm xoang, viêm da cơ địa

Mô Tả:

Cây mè đất thuộc loại thân thảo, sống hằng năm, cao từ 20 – 40cm. Thân vuông, mọc thẳng, hóa gỗ ở gốc và thường phân thành nhiều cành. Các cành cũng vuông và được phủ một lớp lông ráp. Lá mọc đối, hình mạc hẹp dài từ 2 – 5cm và gần như không cuống. Gốc lá thuôn, đầu nhọn, ngoài mép có răng cưa thưa và có lông.

Hoa màu trắng thường mọc thành cụm ở đầu cành hoặc ngọn thân. Đài hoa hình ống, gồm nhiều răng, phần tràng có ống thẳng. Phía bên trong gồm 1 vòng lông, chia làm 2 môi. Môi trên có lông còn môi bên dưới thì dài hơn và chia làm 3 thùy, 4 nhị. Quả bế hình trứng nhẵn và cạnh có màu nâu. ( không copy dưới mọi hình thức).

Phân Bố:

Cây thường mọc ở các vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới, trung du và miền núi phía Bắc nước ta. Ngoài ra cây còn phân bố ở Ấn Độ, châu Á, Tây Á, Đông Nam Á hay phía Nam lãnh thổ Trung Quốc.

Bộ Phận Dùng:

Tất cả các bộ phận của cây đều được sử dụng để làm dược liệu chữa bệnh.

Thu Hái:

Cây thường được thu hái vào khoảng tháng 8 – 11 hàng năm.

Sơ Chế:

Đem cả cây về rửa cho sạch đất cát, cắt phơi khô trong bóng râm hay sấy ở nhiệt độ thấp cho đến khi khô.

Bảo Quản:

Dược liệu khi đã được sơ chế khô cần cho vào túi kín và bảo quản ở những nơi khô mát, đề phòng ẩm mốc cũng như mối mọt.

Tính Vị:

Theo đông y, cây mè đất có vị đắng cay và có tính ấm.

Công Dụng:

Có tác dụng chữa ho gà ở trẻ em, viêm họng, viêm xoang, viêm da cơ địa. Trị sa dạ dà, giảm đau, chống viêm, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Chữa đau dạ dày, lở ngứa ngoài da, viêm lợi nhức răng. Giúp làm tan máu bầm tụ máu, viêm da cơ địa…

Giúp làm tan máu bầm tụ máu, viêm da cơ địa

Một Số Bài Thuốc:

Chữa ho gà ở trẻ em:

Bài 1: Chuẩn bị 30g cây mè đất (sao vàng), 20g kim ngân. Đem thái nhỏ rồi sắc với 400ml nước, đến cạn còn 100ml thuốc. Chia đều thành nhiều lần uống trong ngày.

Bài 2: Dùng 30g cây mè đất (sao vàng hạ thổ), 20g hoa cây guốc nước mặn (sao vàng), 16g đọt cây dâu cùng với 12g đọt cây chanh. Đem sắc lấy nước đặc rồi cho thêm một ít đường. Trẻ từ 1 – 3 tuổi uống 1 thìa cà phê/lần, còn trẻ 4 – 6 tuổi uống 1,5 thìa. Trẻ 7 – 9 tuổi thì uống 2 thìa, trẻ trên 10 tuổi uống 2,5 – 3 thìa. Mỗi ngày uống 2 lần, đồng thời kiêng ăn chất tanh.

Chữa viêm họng và viêm xoang:

Lấy 20g cây mè đất, 20g lá bồ công anh, 16g cam thảo và 10g lá xạ can. Thêm 1 thăng nước đun trên lửa nhỏ, lấy khoảng 200ml. Đem lọc nước, bỏ bã, chia làm 2 – 3 lần uống trong ngày.

Chữa viêm da cơ địa, ghẻ ngứa:

Sử dụng 100g mè đất tầm, đem đun lấy nước tắm. Đồng thời kết hợp với giã lá mè đất, bôi trực tiếp lên vùng da bị tổn thương.

Điều trị đau nhức răng:

Dùng cây mè đất tươi, giã nát và ngậm hằng ngày.

Giúp bảo vệ gan và phục hồi chức năng gan:

Lấy 15g mè đất khô, sắc lấy nước uống thay nước lọc mỗi ngày.

Chữa tụ máu, bầm tím:

Chuẩn bị 1 nắm lá mè đất, rửa sạch giã nát rồi đắp trực tiếp vào vùng da đang bị tụ máu. Dùng băng gạc cố định lại, mỗi ngày thực hiện 1 lần.

Chữa khí hư bạch đới:

Sử dụng 20g mè đất, 20g rễ cỏ xước, 20g rễ củ gai và 16g rễ bấn. Sắc cùng 1 lít nước, đun trên lửa nhỏ lấy 300ml thuốc. Gạn bỏ bã đi và chia làm 3 lần uống trong ngày.