CÂY HUYẾT DỤ – CHỮA HO RA MÁU, CHẢY MÁU CAM

Cây huyết dụ có tác dụng dùng trị lao phổi với ho thổ huyết, làm mát máu, cầm máu lại vừa làm tan máu ứ, giảm đau phong thấp nhức xương trị rong kinh, xích bạch đới, kiết lỵ, lậu, sốt xuất huyết, ho ra máu và tiểu tiện ra máu.

Cây huyết dụ chữa vết thương hay phong thấp đau nhức

Cây huyết dụ hay còn gọi là cây phật dụ, cây thiết thụ, huyết dụ lá đỏ. Tên khoa học là Cordyline fruticosa. Thuộc họ loa kèn.

Mô tả:

Cây thân gỗ nhỏ, cao khoảng 2m, có đường kính thân khoảng 2cm. Thân cây màu nâu, gồ ghề, có nhiều sẹo do lá rụng. Lá cây to, có hình mác, dài khoảng 30cm; lá mọc tập trung ở trên ngọn. Lá có màu đỏ hoặc màu tía đặc trưng, lá nhẵn bóng, nhưng lại nổi rõ gân. Hoa có màu đỏ nhạt hoặc đỏ tía, mọc thành chùy ở nách lá; mùa hoa là từ tháng 11 – tháng 3 năm sau. Quả nhỏ, mọng, hình cầu, màu đỏ. Mỗi quả chứa 1 đến 2 hạt.

Phân bố:

Cây có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới, là loại cây bụi, cây cảnh lá và thường được trồng ngoài trời.

Phân loại:

Huyết dụ chia làm 2 loại là huyết dụ lá nhỏ và huyết dụ lá to. Huyết dụ lá to còn có tên gọi khác là huyết dụ ti; huyết dụ lá nhỏ có lá mọc thuôn dài, hẹp.

Bộ phận dùng:

Hoa, lá và rễ – Flos, Folium et Radix Cordylines. Khi trời khô ráo, cắt lá, đem phơi hay sấy nhẹ đến khô. Rễ thu hái quanh năm, rửa sạch đem phơi khô.

Tính vị:

Theo đông y thì huyết dụ vị nhạt, tính mát.

Công dụng:

Cây huyết dụ làm mát máu, bổ huyết, cầm máu lại vừa làm tan máu ứ, giảm đau phong thấp nhức xương trị rong kinh, xích bạch đới, kiết lỵ, lậu, sốt xuất huyết, thổ huyết, ho ra máu và tiểu tiện ra máu.

Dùng 20 – 30g lá tươi, 8 – 16g lá khô cho các dạng thuốc sắc, có thể dùng riêng hoặc kết hợp với các vị thuốc khác.

Lưu ý:

Phụ nữ trước khi sinh con và sau khi sinh mà bị sót nhau thì không được dùng thuốc có vị huyết dụ.

Chữa các loại chảy máu

Một số bài thuốc:

Chữa chứng sốt xuất huyết:

Lá huyết dụ tươi 30g, trắc bá sao đen 20g, cỏ nhọ nồi 20g. Sắc uống ngày 1 thang, chia làm 2 – 3 lần, uống trong ngày.

Chữa ho ra máu, chảy máu cam và chảy máu dưới da:

Lá huyết dụ tươi 30g, trắc bá diệp sao cháy 20g, cỏ nhọ nồi 20g, sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần, uống trong ngày.

Chữa ho ra máu:

Lá huyết dụ 10g, rễ rẻ quạt 8g, trắc bách diệp sao đen 4g, lá thài lài tía 4g, tất cả mang phơi khô, sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần, uống trong ngày

Chữa các loại chảy máu:

Lá huyết dụ tươi 40 – 50g nếu sử dụng lá khô, hoa khô lượng chỉ bằng1/2 lá tươi, sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần, uống trong ngày. Không dùng cho phụ nữ sau khi nạo thai hoặc đẻ sót rau.

Chữa bạch đới, khí hư, viêm dạ dày, viêm ruột, trĩ nội, hậu môn lở loét ra máu:

Huyết dụ tươi 40g, lá sống đời (hay gọi là lá bỏng) 20g, xích đồng nam 20g, sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần, uống trong ngày

Chữa vết thương hay phong thấp đau nhức:

Dùng huyết dụ cả cây 30g, huyết giác 15g, sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần, uống trong ngày

Chữa rong kinh, băng huyết:

+ Lá huyết dụ tươi 20g, rễ cỏ tranh 10g, đài tồn tại của quả mướp 10g, rễ cỏ gừng 8g. Thái nhỏ cho 300ml nước sắc còn 100ml, chia làm 2 lần uống trong ngày.

+ Lá huyết dụ tươi 20g, cành tử tô 10g, hoa cau đực 10g, tóc một ít đốt thành than, thái nhỏ, trộn đều sao vàng rồi sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần.