Cây chàm

CÂY CHÀM – CHỮA VIÊM GAN CẤP TÍNH, MẠN TÍNH VÀ CẢM NẮNG

Cây chàm hay còn được gọi là chàm đậu, đại chàm, chàm bụi. Theo đông y, cây chàm có tác dụng thanh nhiệt, tán uất, lương huyết độc, lợi tiểu, giải độc, tiêu viêm. Cây có tên khoa học là Indigofera tinctoria L, thuộc họ Đậu – Fabaceae.

Cây chàm chữa nóng trong gây thổ huyết, ói máu, quai bị, viêm tuyến mang tai cấp tính ở trẻ em.

MÔ TẢ:

Cây chàm thuộc loại cây bụi nhỏ, sống hàng năm, cao từ 0.5 – 0.6 m. Phân thành nhiều nhánh, cành nhánh có nhiều lông mịn. Lá mọc kép, so le, dìa lẻ và có hình trái xoan. Thắt lại ở gốc, tròn, có mũi nhọn ở đỉnh chóp. Mỗi lá có 7 – 15 chét lá, cả lá dài từ 3 – 5 cm, còn lá chét dài 1.5 – 1.8 cm. Lá có màu xanh đậm và khi khô chuyển sang màu xanh lam.

Cụm hoa mọc thành chùm ở các kẽ lá, cánh hoa có hình bướm, màu đỏ vàng hoặc tím hồng. Quả cây có hình lưỡi liềm, mọc thẳng ra bên ngoài. Quả được phủ nhiều lông đốm, ít mở và dài đến 2.5 cm. Trong quả có 5 – 12 hạt, hạt hình hơi lập phương và có màu hạt dẻ. Cây thường ra hoa quanh năm. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường mọc ở vùng nhiệt đới, dọc theo đường đi, các khu đất hoang ở nước ta. Ngoài ra cây còn phân bố ở Trung Quốc, Ấn Độ, Malayxia, một số nước châu Mỹ và châu Phi.

BỘ PHẬN DÙNG:

Toàn thân cây và rễ (Radix et Herba Indigoferae) được ứng dụng để làm dược liệu.

THU HÁI:

Cành lá thường thu vào màu đông, trước thời gian cây ra hoa. Còn rễ thì có thể thu hái quanh năm.

CHẾ BIẾN:

Sau khi hái lá về, đem ngâm qua nước vôi sẽ thu được bột cây chàm màu xanh lam. Còn rễ cây có thể rửa sạch, sấy hoặc phơi khô, bảo quản dùng dần.

BẢO QUẢN:

Bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh độ ẩm cao, để trong lọ kín, tránh gió và cát bụi.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

theo các nhà khoa học thì trong toàn cây chàm chứa indican bị thủy phân sẽ tạo ra glucose và indoxyl. Còn có chất indoxyl sau khi bị oxy hóa trong không khí có thể biến đổi thành chất indigo màu lam đậm, rất đẹp. Ngoài ra trong rễ còn chứa hợp chất indirubin.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, cây chàm có tính mátvà có vị đắng.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng trị ho ra máu, ho nhiều đờm do giãn phế quản huyết nhiệt. Chữa nóng trong gây thổ huyết, ói máu, quai bị, viêm tuyến mang tai cấp tính ở trẻ em. Chữa viêm gan cấp tính, mạn tính, cảm nắng và tiểu tiện ít nước, tiểu đỏ.