Bìm bìm ba răng

BÌM BÌM BA RĂNG – ĐIỀU TRỊ SỐT RÉT VÀ CHỮA BAN XUẤT HUYẾT

Bìm bìm ba răng hay còn gọi là dây lưỡi đòng, bìm xen. Chúng có tên khoa học là enostegia tridentata (L.) D.F.Austin & Staples. Thuộc họ khoai lang (Convolvulaceae).

Bìm bìm ba răng dùng làm thuốc lợi tiểu.

MÔ TẢ:

Bìm bìm ba răng thuộc dạng cây leo thân thảo, không quấn. Toàn thân mịn, không chứa lông.

Phiến lá hẹp, có gốc hình tim và 2 tai ở hai bên, mỗi tai gồm 3 răng.

Cụm hoa gồm từ 1- 2 bông, hoa có màu vàng sữa. Dạng hoa tương tự với các loại bìm bìm khác, với trung tâm màu đỏ. Lá đài bằng nhau, phần nhị thường dính vào gần gốc. Cây có mùa hoa gần như quanh năm.

Quả nang cao khoảng 7mm, bên trong chứa hạt không có lông. (không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây bìm bìm ba răng mọc rải rác ven rừng, ven đường. Trên sân cỏ, trên cát từ vùng thấp đến độ cao 500m.

Ở nước ta, có gặp từ Cao Bằng, Quảng Ninh, Bắc Giang, Hải Phòng. Ninh Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Đà Nẵng vào Khánh Hòa. Kon Tum, Đăk Lâk, Lâm Đồng, thành phố Hồ Chí Minh.

Ngoài ra trên thế giới chúng còn xuất hiện ở Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan, Malaixia, Inđônêxia. Angola, Assam, Bangladesh, Benin, Borneo, Botswana, Burundi, Campuchia.

BỘ PHẬN DÙNG:

Toàn thân bìm bìm ba răng (Herba Xenostegiae), rễ, hạt đều được sử dụng.

TÍNH VỊ:

Theo y học cổ truyền, bìm bìm ba răng có vị đắng, hơi se.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng tăng trương lực, giúp nhuận tràng và chữa thấp khớp. Điều trị liệt nửa người, trĩ, sưng phù. Chữa rối loạn đường tiết niệu, đau mình mẩy. Điều trị sốt rét và chữa ban xuất huyết.

Dịch chiết từ rễ có hoạt tính chống đái tháo đường do streptozotocin gây ra. Làm săn da, kích dục, trị ho, chữa đau răng. Dùng làm thuốc lợi tiểu, chống tiết mật và trị giun.

Bìm bìm ba răng chữa rối loạn đường tiết niệu, đau mình mẩy.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Chữa thấp khớp, liệt nửa người:

Đem rễ bìm bìm ba răng đi sắc nước uống trong ngày.

Điều trị bệnh lậu ở trẻ:

Dùng nước sắc toàn cây bìm bìm ba răng để trẻ nhỏ tắm.

Khi bị ho:

Lấy dịch chiết lá cây cùng với mật ong uống trong ngày.

Chữa đau răng:

Sử dụng nước sắc rễ để súc miệng hàng ngày.

Giúp lợi tiểu, chống tiết mật và trị giun:

Đem hạt rang lên rồi dùng làm thuốc.

Khi bị sốt:

Lấy lá bìm bìm ba răng đắp lên đầu khi đến cơn sốt.

Chữa viêm kết mạc:

Có thể sử dụng nước sắc toàn cây hoặc dịch rễ làm thuốc tra mắt.

Chữa sốt rét và ban xuất huyết:

Cần có bìm bìm ba răng, dây chân chó, cây keo ta, cây đậu ma. Với cành lá me nước, gừng sống, thường sơn (lá to, hoa nâu). Tất cả các vị lấy lượng bằng nhau rồi đem đi sắc nước uống trường phục. Khi đang sử dụng thuốc cần phải măng tre.