Băng phiến

BĂNG PHIẾN – CHỮA ĐỘNG KINH, TRÚNG PHONG CẤM KHUẨN, ĐAU MẮT

Băng phiến còn được gọi với cái tên băng phiến não, băng phiến, nguyên từ lặc, long não, mai hoa não, phiến não. Theo đông y, băng phiến có tác dụng chỉ thống, thanh nhiệt, tỉnh thần, khai khiếu, tịch uế, làm tan màng mộng ở mắt, trị loét miệng, đau rát họng, bụng và ngực lạnh đau. Dược liệu có tên khoa học là Borneol, Borneocamphor, Bocneola.

Băng phiến giúp xua đuổi côn trùng, cổ họng sưng đau, viêm tai giữa.

MÔ TẢ:

Băng phiến thực chất là sản phẩm kết tinh từ nhựa của cây long não hoặc cây đại bi. Dược liệu được chế từ gỗ của cây đại bi – từ bi (Blumea balsamifera) thuộc họ Cúc (Compositae). Hoặc cây Long não (Dryobalanops aromatic Guaetn) thuộc họ Dầu. Ngoài ra một số loại băng phiến khác còn được điều chế bằng các loại phương pháp tồng hợp.

Dược liệu có dạng phiến đa góc, màu trắng hay trắng nhạt. Ngoài ra một số mảng kết tinh có kích thước nhỏ như hạt thóc. Nhưng cũng có những loại có hạt thô lớn. Đặc biệt dược liệu có mùi thơm cay mát rất đặc trưng. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây đại bi và long não thường mọc hoang ở đồng bằng, rừng núi, trung du. Cây đại bi phân bố nhiều ở nước ta, còn cây long não thì chỉ tập trung nhiều ở Trung Quốc.

BỘ PHẬN DÙNG:

Nhựa được điều chế để làm băng phiến.

THU HÁI:

Thời điểm thích hợp nhất để thu hái là vào mùa thu và đông. Vì đây là lúc cây có chứa nhiều nhựa nhất trong năm.

SƠ CHẾ:

Đem cành và lá đại bi đâm nhỏ rồi cho thêm nước vào. Sau đó đậy kín nắp nồi, rồi đun lửa nhỏ trong 3 – 4 giờ, để cho nhựa kết tinh lại với nhau.

BẢO QUẢN:

Dược liệu dễ bay hơi nên bảo quản trong lọ thủy tinh và đậy nắp kín.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Nghiên cứu hiện nay cho thấy thành phần chủ yếu trong băng phiến là Borneol.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, băng phiến có vị cay, đắng, hăng và tính hơi hàn.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng trị răng sưng đau, đau nhức lợi, viêm niêm mạc miệng ở trẻ nhỏ. Chữa động kinh, trúng phong cấm khuẩn, đau mắt, sốt cao gây bất tỉnh. Trị hôn mê kéo đờm, loét miệng, đau rát họng, bụng và ngực lạnh đau. Giúp xua đuổi côn trùng, cổ họng sưng đau, viêm tai giữa.

Băng phiến trị hôn mê kéo đờm, loét miệng, đau rát họng, bụng và ngực lạnh đau.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Trị răng sưng đau, đau nhức lợi, viêm niêm mạc miệng ở trẻ nhỏ:

Chuẩn bị bằng sa, chu sa, băng phiến, nguyên minh phấn với lượng vừa đủ. Rồi đem tất cả đi tán bột, trộn đều, sau đó dùng thuốc thổi vào miệng cho đến khi nôn ra.

Chữa bệnh nặng đột ngột gây hôn mê:

Cần có 6g băng phiến, 9g chu sa, 24g hỏa tiêu, 30g hùng hoàng, 60g tạo phàn. Đem tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 1 ly điểm vào khóe mắt. Đồng thời dùng 3 phân thuốc uống cùng với nước sôi để nguội.

Đối với trúng phong hôn mê, tay chân lạnh, kinh giản:

Lấy hoàng cầm, hùng hoàng, uất kim, chu sa, ngưu hoàng, sơn chi, hoàng liên, tê giác mỗi vị 30g. Thêm 1.5g trân châu, 4.5g xạ hương, 4.5g băng phiến. Tiếp đó tán thành bột mịn, rồi làm thành hoàn và uống theo đơn của bác sĩ.

Khi cổ họng sưng đau do nhiệt:

Chuẩn bị 1.5g hoàng nghiệt (đốt tồn tính), 3g đăng tâm (đốt tồn tính), 0.6g băng phiến, 2.1g bạch phàn (nung qua). Rồi tán tất cả thành bột mịn, mỗi lần lấy 0.3 – 0.6g thổi vào cổ họng.

Giúp hồi tỉnh, khai khiếu, hôn mê hoặc lên cơn động kinh:

Sử dụng 50 lá vàng lá, 45g an tức hương, 15g ngưu hoàng, 7.5g xạ hương, 7.5g băng phiến. Thêm 30g sừng tê giác, 30g chu sa, 30g hùng hoàng, 30g hổ phách và 30g đồi mồi. Nghiền tất cả thành bột mịn, sau đó lấy 0.8g uống với nước ấm, mỗi ngày dùng 1 – 2 lần.

Khi bị trúng phong bất tỉnh, cấm khẩu:

Lấy ngưu hoàng, uất kim, chi tử, tê giác, hùng hoàng, hoàng cầm, hoàng liên mỗi vị 63g. Thêm 20g xạ hương, 10g băng phiến, rồi đem chế thành hoàn dùng uống theo hướng dẫn.

Trị bệnh viêm tai giữa có mủ:

Dùng 15g long cốt, 10g chương đơn, 10g hoàng liên, 10g mẫu lệ, 2.5g băng phiến, 0.5g xạ hương. Tán thành bột mịn, mỗi lần lấy 1 ít thuốc rồi thổi trực tiếp vào tai.

Thận trọng khi dùng:

Phụ nữ mang thai không được tự ý dùng khi chưa hỏi qua bác sỹ.

Băng phiến không được tiếp xúc với nhiệt độ cao và không cho vào lửa.

Dùng dược liệu quá liều sẽ dẫn đến nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc thậm chí có thể gây ra tử vong.