Thượng sơn long khô - Chữa đại tiện ra máu, bang lậu, bạch đới

THƯỢNG SƠN LONG KHÔ – CHỮA ĐẠI TIỆN RA MÁU VÀ BẠCH ĐỚI

Thượng sơn long khô có tên khoa học là Ampelopsis bodinieri (Levl. et Vant. )Rehd, thuộc họ nho Vitaceae. Ngoài ra thượng sơn long còn có tên tiếng Trung là 上山龙. Theo đông y, nó có tác dụng tiêu thũng giải độc, chỉ thống chỉ huyết, bài nùng sinh cơ, khu phong trừ thấp.

Thượng sơn long khô chữa bong gân trật khớp, gẫy xương.

MÔ TẢ:

Thượng sơn long thuộc loại cây leo thân gỗ rụng lá. Cành non được bao phủ bởi một lớp lông màu xám mềm. Dây leo phân thoa, còn đoạn đỉnh không mọc giác mút.

Cây có thân dài khá thô, lá mọc đan xen nhau. Phần cọng lá thường ngắn hơn lá và có lông mỏng. Lá có chất cứng, hình tam giác hoặc hình noãn tam giác. Chiều dài chiều rộng lần lượt là 6 – 12cm và 5 – 11cm.

Ở đoạn đỉnh có 3 đường hơi nhọn, đáy lá hình tim. Ngoài bờ gồm nhiều răng cưa cùn, mặt trên màu lục đậm, còn mặt dưới nhạt hơn. Đều phủ một lớp lông mềm thưa hoặc đôi khi không có lông.

Cụm hoa:

Cụm hoa ô cùng lá mọc đối nhau, đều chứa cành hoa dài. Hoa nhỏ lưỡng tính, thường có màu vàng lục. Phiến đài không rõ ràng, mỗi bông có 5 cánh. Thường mọc hợp sinh với nền, ít cánh mở.

Cánh hoa có dạng noãn, chiều dài tầm 2 – 3mm. Nhụy đực và cánh hoa bằng nhau và mọc đối nhau. Phần ống nhụy ngắn, chậu hoa ở đáy, chậu hoa đen có dạng chén. Bờ và xung quang đều chứa răng cưa nhỏ không đều, bầu nhụy mọc dán.

Nhụy cái do 2 tâm bì tạo thành, bầu nhụy ở trên, có 2 thất. Mỗi thất gồm 2 hạt noãn phôi, ống nhụy nhỏ dài đơn nhất. Quả mọng có dạng tròn méo. Đường kính trung bình vào khoảng 6 – 8cm và có màu lam tím. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường sinh trưởng ở độ cao từ 400 – 1300m so với mặt nước biển. Thường mọc ở tren vùng núi hoặc ven mương, ven đường. Xuất hiện nhiều ở các tỉnh Hiệp Tây, Cam Túc, Hà Nam, Hồ Bắc, Hồ Nam và tây nam của Trung Quốc.

BỘ PHẬN DÙNG:

Vỏ rễ thường được dùng để làm thuốc.

THU HÁI:

Cây có mùa hoa vào tháng 5 – 6, kết quả từ giữa tháng 7 cho đến hết tháng 8 và ta có thể thu hái quanh năm.

BÀO CHẾ:

Sau khi đem vỏ rễ về, mang sơ chế bỏ vỏ thô phơi bóng râm hoặc có thể dùng tươi đều được.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, vỏ gốc rễ thượng sơn long có vị chua, chát, hơi cay và có tính bình.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng tiêu thũng giải độc, chỉ thống chỉ huyết. Chữa bong gân trật khớp, gẫy xương. Điều trị viêm khớp dạng thấp, phong thấp lưng gối đau. Chữa đại tiện ra máu, bang lậu, bạch đới. Giúp bài nùng sinh cơ, khu phong trừ thấp.