Cửu đảo sinh

CỬU ĐẢO SINH – ĐIỀU TRỊ UNG NHỌT, GẪY XƯƠNG VÀ LỞ LOÉT NGOÀI DA

Cửu đảo sinh hay còn gọi là thiết sảo ba, kim hạc vỹ, tuyến hạc vỹ, thiết lang hạc. Theo đông y, cửu đảo sinh có tác dụng thanh nhiệt lương huyết, chỉ huyết, sinh cơ, tiêu sung tán ứ. Cây có tên khoa học là Asplenium varians Wlall. Ex Hook. et Grew, thuộc họ thực vật thiết giác dương xỉ Aspleniaceae. Ngoài ra còn có tên tiếng Trung là 九倒生.

Cửu đảo sinh điều trị ung nhọt, thanh nhiệt lương huyết.

MÔ TẢ:

Cửu đảo sinh thuộc loại thân cỏ, sống lâu năm. Chiều cao trung bình vào khoảng 15 – 20cm. Có gốc và cành ngắn, thân vươn thẳng. Ở phần đỉnh có vảy dạng kim bảng.

Cuống lá dài tầm 2,5 – 5 cm, phần dưới có màu xanh sáng. Có màu hạt dẻ hướng lên trên đến phần lá màu sắc lục xám. Lá non mọc thưa thường có dạng vảy sợi.

Phiến lá tròn dài dạng kim bảng, lá mỏng, dài từ 7 – 15cm và rộng 2,5 – 4cm. Phần đoạn lá trên nhọn, rủ xuống, còn phần lá dưới hơi hẹp không lông. Lông của lá quay về trạng thái phân tách.

Thùy:

Thùy lông đảo dạng noãn hay hình cánh. Có lông cuộn và lá cuộn 2 bên có cánh hẹp. Từ phần giữa cây đến phần lông vũ có 3 góc hình noãn. Chiều dài tầm 0,8 – 1,6cm và rộng khoảng 0,7 – 1,2cm. Phần đoạn lông trước cùn, lông nhỏ cuộn đảo hình noãn. Ngoài mép nhọn, có răng cưa, mỗi răng có 1vi mạch.

Ở mỗi cánh có một bào tử gồm 2 – 3 hạt. Phía trước giữa vi mạch xuống dưới, hình dây rộng dài. Túi bào tử rộng dạng sợi dài, thường mở miệng. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường sinh sống trong rừng ở độ cao từ 230 – 1100 m so với mặt nước biển. Phân bố chủ yếu ở nền rừng hoặc vùng rừng thấp, núi đá nham thạch.

Xuất hiện nhiều ở Trung Quốc, tại các tỉnh Sơn Tây, Hiệp Tây, Hồ Nam và Tây nam.

BỘ PHẬN DÙNG:

Toàn bộ cây đều được dùng.

THU HÁI:

Thu hái toàn bộ cây vào giữa mùa thu.

BÀO CHẾ:

Có thể dùng dưới dạng khô hoặc dạng tươi.

TÍNH VỊ:

Theo y học cổ truyền, cửu đảo sinh có vị nhạt, chát và tính mát.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng trị gẫy xương, thương do dao, trẻ con cam tích. Chữa trẻ con sốt cao co giật, bỏng, lở loét ngoài da. Điều trị ung nhọt, thanh nhiệt lương huyết. Chỉ huyết, sinh cơ, tiêu sưng tán ứ và giúp liền xương.