Củ đậu

CỦ ĐẬU – ĐIỀU TRỊ GHẺ, DA LỞ LOÉT LÂU NGÀY, SƯNG MỦ

Củ đậu hay còn có cái tên củ sắng, măn phăo, krâsang, sắn nước. Theo đông y, củ đậu có tác dụng tinh tân chỉ khát, tăng dịch sinh lý, chống khát và giải độc rượu. Cây có tên khoa học là Pachyrhizus erosus (L) urb, thuộc họ cánh bướm Fabaceae.

Củ đậu giải độc rượu, nhiễm độc rượu mạn tính.

MÔ TẢ:

Củ đậu thuộc loại cây leo, có rễ củ nhìn giống con quay lớn. Lá kép gồm 3 lá chét, mỏng, có dạng quả trám. Chiều dài từ 4 – 8cm và rộng khoảng 4 – 12cm. Phần lá ở phía dưới không đối xứng, mọc tự do.

Hoa có màu tím nhạt, hơi to và mọc thành các chùm dài ở kẽ lá. Quả không cuống và được bao phủ bởi một lông mỏng. Chiều dài của quả tầm 12cm và rộng 12mm.

Ở khe các hạt hơi lõm xuống, bên trong quả chứa đến 9 hạt. Đường kính trung bình từ 7mm có dạng thấu kính. (không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Loại cây này được trồng phổ biến ở khắp mọi nơi nước ta. Thường lấy củ để ăn sống hoặc đem đi xào nấu.

BỘ PHẬN DÙNG:

Củ được dùng để giải khát hoặc dưỡng da, còn hạt dùng để trị các loại côn trùng có hại.

CHẾ BIẾN:

Khi lấy củ về, rửa sạch rồi có thể ăn sống, rất mát.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Trong rễ củ đậu chứa tới 90% nước, 2,4% tinh bột, 4,51% đường. Cùng với 1,46% protít, 0,39% chất vô cơ. Chứa men peroxyđaza, amyiaza và cả photphataza.

Còn trong hạt củ đậu thì gồm 12,27% độ ẩm, 20,13% chất béo. Với 30,61% chất protit, 4,8% tanin, 5,85% tinh bột. Trong hạt còn chứa một chất độc là rotenon và tephrosin. Tỷ lệ rotenon này khoảng 0,56 – 1,01%.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, củ đậu có vị ngọt và tính mát.

QUY KINH:

Dược liệu đi vào kinh Phế và Vị.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng làm cho da dẻ mịn màng, khỏi nẻ, trị trứng cá. Điều trị các loại sâu hại rau, rệp bông, rầy bông. Chữa một số bệnh ngoài da, giải độc rượu. Điều trị ghẻ, da lở loét lâu ngày, sưng mủ. Giải độc rượu, nhiễm độc rượu mạn tính.

Củ đậu chữa một số bệnh ngoài da, giải độc rượu.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Dùng để giải độc rượu:

Ta đem trộn củ đậu với đường cát để ăn thường xuyên. có tác dụng

Làm thuốc trừ sâu:

Đem ngâm hạt của đậu một đêm rồi sau giã nhỏ. Sau đó cho thêm nước với tỷ lệ 2% – 4%, rồi trộn đều. Sau đó đổ vào bình rồi phun lên cây rau, cây bông. Sau 24 – 36 giờ rệp và nhện đỏ sẽ chết khoảng 90 – 100%.

Chữa ghẻ, da lở loét lâu ngày:

Lấy hạt củ đậu đi giã nhỏ, nấu với dầu vừng. Để nguội rồi bôi đều hàng ngày. Ngoài ra có thể phối hợp với quả bồ hòn và hạt máu chó.

Hay có thể dùng lá củ đậu giã nát rồi xát trực tiếp vào vùng bị bệnh.

Chú ý:

Ở lá và hạt đều có chứa độc, nếu ăn phải toàn thân sẽ co giật, đau bụng dữ dội. Miệng nôn tháo, đường huyết tụt, loạn nhịp tim, mê man bất tỉnh.