Thổ đinh quế

THỔ ĐINH QUẾ – TRỊ VIÊM PHẾ QUẢN MẠN TÍNH, ĐAU NGANG THẮT LƯNG

Thổ đinh quế hay còn gọi là bất giao thon. Theo đông y, thổ đinh quế có tác dụng chỉ khái bình suyễn, thanh nhiệt lợi thấp, tán ứ chỉ thống. Cây có tên khoa học là Evolvulus alsinoides (L.) L. (Convolvulus alsinoides L.), thuộc họ Khoai lang – Convolvulaceae.

Thổ đinh quế chữa rắn cắn, tiêu hoá bất lương, viêm kết tràng của trẻ em.

Thổ đinh quế chữa rắn cắn, tiêu hóa bất lương, viêm kết tràng của trẻ em.

MÔ TẢ:

Thổ đinh quế thuộc loại cỏ sống lâu năm, chiều cao trung bình 20 – 70 cm. Cây có nhiều thân, mọc vươn lên, nhỏ dài và được bao phủ bởi lớp lông mềm.

Lá hỗ sinh, cuống ngắn, lá dạng noãn, hình bầu dục hoặc hình tròn. Chiều dài từ 1,5 – 2,5cm và rộng tầm 0,5 – 1cm. Phần trên thô, có đầu nhọn nhỏ. Còn phần sau hình tròn, 2 mặt đều có lông che phủ. Nhìn thấy rõ gân ở mặt dưới, gân bên 2 mặt đều không hiện rõ.

Hoa nhỏ mọc ra từ khe giữa lá và cành. Hoa đơn hoặc 2 – 3 bông, có cuống nhỏ dài. Cành hoa dài bé như sợi dây, có nhiều lông. Nụ nhỏ, quả hình chì, có lông che.

Đài:

Đài hoa 5, hình kim, được che bởi lớp lông mềm dài. Vành hoa dạng đầu nậu, màu xanh lam hay màu trắng. Có đường kính trung bình từ 0,6 – 0,8cm.

Nhụy đực 5, mọc trên vành ống hoa, bầu nhị hoa thẳng. Có ống nhị hoa 2, mỗi ống nhị hoa có 2 khe nhọn. Phần đầu ống hình tròn, đoạn bên trên còn hơi bành ra.

Quả mọng dạng cầu, không lông, đường kính tầm 3,5 – 4 mm. Bên trên có 4 cánh nứt, chứa 4 hạt khá nhỏ, màu đen và trơn. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường sinh sống và phát triển ở độ cao 300 – 1800m so với mặt nước biển. Phân bố chủ yếu ở đồi cỏ hay bụi cây thấp ven đường.

Ở nước ta, cây mọc khá phổ biến ở những vùng khô dọc theo bờ biển. Từ miền Trung Thừa Thiên Huế đến Bình Thuận, tới vùng cao Lâm Ðồng trong các rừng Thông. Ngoài ra còn xuất hiện nhiều ở nam Trường Giang và Đài Loan.

BỘ PHẬN DÙNG:

Toàn cây đều được sử dụng.

THU HÁI:

Cây ra hoa từ tháng 5 đến hết tháng 9, còn thời điểm kết quả là tháng 6 đến giữa tháng 10. Thu hoạch toàn cây chủ yếu vào mùa thu.

BÀO CHẾ:

Có thể đem đi phơi khô hoặc dùng tươi luôn cũng được.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Nghiên cứu từ các nhà khoa học cho thấy thành phần chủ yếu gồm các loại đường, phê nol, axits amin. Chứa flavone glycosides, beta sitosterol, betaine. Cùng một số loại sinh vật kiềm thủy dung.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, toàn cây thổ đinh quế có vị cay, đắng và tính lương.

BẢO QUẢN:

Để nơi khô ráo và tránh ẩm mốc.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng trị lị, vàng da, trọc lâm, đới hạ, tiêu hóa không tốt. Chữa nhiễm trùng đường tiết niệu, đái ra máu, hen phế quản. Điều trị ho lâu ngày, da ung nhọt, bong gân đau nhức. Trị viêm phế quản mạn tính, đau ngang thắt lưng, đầu váng mắt hoa.

Chữa rắn cắn, tiêu hóa bất lương, viêm kết tràng của trẻ em. Trị viêm nhiễm hệ tiết niệu, đái ra máu. Chữa đòn ngã tổn thương, hen phế quản, hoàng đản.