Cây báng

CÂY BÁNG – CHỮA ĐAU NHỨC XƯƠNG KHỚP, THOÁI HÓA KHỚP, VIÊM KHỚP MÃN TÍNH

Cây báng có tên gọi khác là đác, búng báng, bụng báng, dừa núi, đào rừng, quang lang. Những năm giữa thế kỷ 20, bột báng được dùng để làm nước mát uống, giúp bồi bổ sức khỏe. Theo đông y, cây báng có tác dụng lợi tiểu, thanh nhiệt, trị cảm sốt, kích thích tiêu hóa và trị bệnh viêm cuống phổi. Cây có tên khoa học là Arenga saccharifera Labill, thuộc họ Cau (danh pháp khoa học: Arecaceae).

Cây báng giúp thanh nhiệt, bồi bổ sức khỏe, chống viêm và giảm đau nhức.

MÔ TẢ:

Cây báng thuộc loại thân cột, chiều cao trung bình từ 7 – 10m. Thân có đường kính hơn 30cm và được phủ những bó sợi màu đen.

Lá có dạng xẻ lông chim, kích thước to như lá dừa. Chiều dài từ 3 – 5m, thường mọc vòng quanh thân. Tập trung chủ yếu ở phần thân, khi già, lá sẽ rụng xuống để lại dấu vết trên thân. Phần mặt dưới của lá có màu trắng như phấn, còn mặt trên thì có màu xanh lục.

Hoa mọc thành các chùm có hình bông mo, chia nhiều nhánh và trĩu xuống. Phần mo hoa dài từ 0.9 – 1.2m, hoa cái có 3 lá tồn tại ở quả. Còn hoa đực hình nón chứa 70 – 80 nhị.

Quả dạng cầu, màu vàng nâu nhạt, có chiều dài hơn 4cm. Bên trong chứa đến 3 hạt màu xám nâu. Đặc biệt có một chất nước sẽ gây mẩn ngứa ngoài da khi tiếp xúc. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường sinh trưởng và phát triển ở các nước nhiệt đới. Như Myanmar, Ấn Độ, Nam Trung Quốc, Malaysia, Việt Nam, Lào, Indonesia.

Loài thực vật này thích hợp với những vùng đất ẩm dưới chân núi hoặc các thung lũng núi đá vôi. Ở nước ta, loài cây này xuất hiện nhiều nhất ở tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên.

BỘ PHẬN DÙNG:

Thân, rễ và quả được sử dụng để làm thuốc, bột trong lõi cây dùng để làm lương thực.

THU HÁI:

Thời điểm cây bắt đầu ra hoa thì đem cả cây về để lấy bột trong ruột. Bột này có màu nâu hồng nhạt.

SƠ CHẾ:

Sau đó đem giã nhỏ rồi lọc lấy tinh bột phơi khô. Trung bình cứ mỗi 1 cây báng thì có thể cho khoảng 20 – 100kg tinh bột.

Một số nơi còn thu hoạch nước tiết ra từ cây đác. Chặt bông mo của hoa đực và cái, khi đó nước ngọt sẽ chảy ra. Thêm men vào nước này rồi ngâm thành rượu, hay có thể cô đặc làm đường.

Hạt có chứa chất gây ngứa, nên phải đốt cháy để lấy nhân bên trong. Bỏ lớp vỏ cứng của nõn cây đem thái mỏng rồi luộc bỏ nước, xào ăn hoặc nấu canh.

BẢO QUẢN:

Lưu trữ nơi khô ráo và thoáng mát, còn hạt đác thì nên rim với lá dứa, đường, rồi cho vào tủ lạnh.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Các nhà khoa học cho biết trong cây báng chứa tinh bột, đường sacaroza, nước 14.8%. Cùng với cellulose 7.6%, protid 2.6%, khoáng toàn phần 2.5% và dẫn xuất không protein 74.1%.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, bột báng có vị ngọt, tính bình, còn quả báng có vị đắng, tính bình. Hạt lại có vị ngọt nhẹ, tính mát, tuy nhiên có chứa chất gây ngứa.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng lợi tiểu, thanh nhiệt, trị cảm sốt, kích thích tiêu hóa. Trị bệnh viêm cuống phổi, tan máu ứ và giảm đau nhức. Giúp thanh nhiệt, bồi bổ sức khỏe, chống viêm và giảm đau nhức. Chữa đau nhức xương khớp, thoái hóa khớp, viêm khớp mãn tính. Giúp điều hòa huyết áp, cân bằng điện giải. Thúc đẩy hoạt động tiêu hóa, tăng khả năng hấp thu magie và canxi của cơ thể.

Cây báng giúp điều hòa huyết áp,cân bằng điện giải.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Giúp giải khát và thanh nhiệt:

Cần có hạt đác 1kg, đường 300g, rửa sạch hạt đác cho hết phần nhớt. Sau đó luộc qua, để ráo nước, ướp với đường và trái cây. Để trong vòng 30 – 60 phút, rồi rim lửa nhỏ cho đến khi hạt săn lại.

Hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát cân nặng:

Chuẩn bị sữa chua có đường 1 hộp, hạt đác 1 ít và trái cây tươi. Trộn đều hạt đác và trái cây vào sữa chua, ăn khi còn lạnh.