Áp nhĩ cần

ÁP NHĨ CẦN – TRỊ GHẺ NGỨA, MỤN NHỌT ĐỘC, NGỨA NGOÀI DA

Áp nhĩ cần hay còn gọi là áp cước bản, đường điền, khởi mạc, tam thạch, áp cước bản thảo, dã cần thái, hồng nga cước bản. Theo đông y, áp nhĩ cần có tác dụng trị hàn nhiệt, trùng thú cắn, ong chích, hóa đờm, giải độc, hoạt huyết, tiêu thủng. Cây có tên khoa học là Cryptotaenia japonica Hassk, thuộc họ Umbelliferae.

Áp nhĩ cần chữa ngứa ngoài da, chấn thương, mắt có màng mộng.

MÔ TẢ:

Áp nhĩ cần thuộc loại cây cỏ, sống lâu năm. Chiều cao trung bình từ 30 – 80cm, có thân phân thành nhiều nhánh ở phía gốc.

Mỗi nhánh gồm 3 lá, phiến lá nhỏ gần giống hình trứng. Chiều dài từ 4 – 10cm, ở 2 mép có khía răng nhọn không đều. Phần gốc 2 bên phiến lá không cân xứng, có cuống lá rộng.

Cụm hoa có dạng tán kép, tán cứng và kích thước không đều. Hoa có màu trắng với các cánh dạng trứng ngược. Cây có quả bế dạng hình tròn dài. Cây có hoa từ đầu tháng 4 đến hết tháng 5. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường mọc hoang ở 2 bên rãnh đất núi, nơi ẩm thấp tại rừng. Cây sinh trưởng và phát triển dưới các tán rừng thường xanh ở độ cao 1000-2000 m.Ở nước loại thực vật này xuất hiện phổ biến ở Lào Cai (Sapa), Hà Giang (Đồng Văn), Sơn La (Mộc Châu).

THU HÁI:

Dược liệu được thu hái vào mùa thu.

BÀO CHẾ:

Sau khi lấy cây về, rũ sạch đất rồi phơi trong bóng râm.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Nghiên cứu cho thấy trong áp nhi cần có chứa Mesityl Oxide, Isomesityl Oxide. Cùng các Methyl Isobutyl Ketone, Terpinolene, Trans.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, áp nhi cần có vị cay, đắng, không độc và tính bình.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng trị phổi có đờm, phổi sưng có mủ, tiểu buốt, tiểu gắt. Chữa sán khí, răng đau do phong hỏa, mụn nhọt sưng đau. Trị thủy đậu, trái rạ, ngứa ngoài da, sốt rét, ong đốt. Chữa ngứa ngoài da, chấn thương, mắt có màng mộng. Trị ghẻ ngứa, mụn nhọt độc, ngứa ngoài da, tiêu viêm.

Áp nhĩ cần trị thủy đậu, trái rạ, ngứa ngoài da, sốt rét, ong đốt.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Điều trị trẻ nhỏ phổi có đờm:

Cần có áp nhi cần 20g, mã lan 16g, diệp hạ hồng 12g, dã du thái 12g rồi sắc uống khi còn nóng.

Chữa áp xe phổi:

Đem áp ngư tinh thảo 80g, nhi cần 40g, đông quỳ căn 20g, cát cánh 8g, sơn khổ qua 8g đi sắc uống trong ngày.

Khi bị ho gà:

Sử dụng áp nhi cần, địa hồ tiêu, quyền bá mỗi vị đều 12g, sắc uống chia làm nhiều lần trong ngày.

Điều trị viêm màng não dịch tễ:

Cần có qua tử kim 12g, áp nhi cần 20g, kim ngân hoa đằng 80g sắc uống hàng ngày.

Đối với trái rạ:

Chuẩn bị áp nhi cần, hương hoàng đằng diệp, kim ngân hoa diệp. Cùng với đan sâm, náo dương hoa diệp với lượng bằng nhau. Đem tất cả các vị trên đi tán bột. Đồng thời đem liên tiền thảo, tam bạch thảo đi nghiền nát. Sau đó vắt lấy nước cốt, trộn đều cùng bột thuốc. Cuối cùng bôi trực tiếp vào vùng bị bệnh.

Chữa lở ngứa lâu ngày:

Đem một lượng vừa đủ áp nhi cần đi sắc uống hết trong ngày.