Bạch đầu ông

BẠCH ĐẦU ÔNG – ĐIỀU TRỊ CHÀM, SUY NHƯỢC THẦN KINH, HOÀNG ĐÀN CẤP TÍNH

Bạch đầu ông có tên gọi khác là hồ vương sứ giả, bạch đầu thảo, miêu đầu hoa, phấn thảo, phấn nhũ thảo. Theo đông y, bạch đầu ông có tác dụng An thần, thoái nhiệt, thanh can, lương huyết, trị đinh nhọt, lỵ amip, chảy máu cam, trưng hà, bụng đau, bướu cổ, trĩ sưng đau. Cây có tên khoa học là Vernonia cinerea, thuộc họ Mao lương Ranunculaceae.

Bạch đầu ông điều trị chàm, suy nhược thần kinh, hoàng đàn cấp tính, đau dạ dày.

MÔ TẢ:

Bạch đầu ông thuộc loại thân thảo, có chiều cao trung bình khoảng 10 – 40cm. Thân nhỏ, màu xanh lục và có nhiều lông trắng mịn. Rễ gầy, nhỏ, hình trụ và có chiều dài từ 6 – 20cm. Được phủ lông tơ màu trắng ở bên ngoài, còn bên trong có màu nâu đất.

Lá mọc so le, lá ở gốc thường có kích thước lớn và có cuống dài hơn lá ở ngọn. Phiến lá nhọn ở hai đầu, ngoài mép có răng cưa không đều. Hoa màu trắng hình đầu mọc thành những cụm ở ngọn.

Quả bế màu vàng nâu và có hình trứng ngược. Cây thường ra hoa vào khoảng tháng 3 – 5 và kết quả từ tháng 5 – 6. ( không copy dưới mọi hình thức ).

PHÂN BỐ:

Cây thường phân bố chủ yếu ở các nước Châu Phi, Châu Đại Dương và Đông Á.

BỘ PHẬN DÙNG:

Toàn cây sử dụng làm dược liệu dùng trong đông y.

THU HÁI:

Người dân thường thu hái dược liệu quanh năm.

CHẾ BIẾN:

Có thể dùng toàn cây tươi hoặc phơi hay sấy khô dùng dần.

Còn đối với rễ thì bào chế theo cách sau:

Sau khi thu hái về, đem rửa sạch bùn đất, loại bỏ rễ con và cạo lớp tơ bên ngoài. Rồi đem thái nhỏ, phơi cho khô, có thể dùng sống hoặc sao lên đều được.

BẢO QUẢN:

Để ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm và ánh nắng trực tiếp.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Theo các nhà khoa học trong bạch đầu ông có chứa Anemonol, Glucose, Proanemonin, Pulsatoside. Còn có Anemonin, Okinalin, Ranunculin, Okinalein, Okinalin, Oleanolic acid, Sitoseterol,…

TÍNH VỊ:

Theo đông y, bạch đầu ông có vị đắng, ngọt và có tính hàn.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng trị trĩ ra máu, lỵ ra máu do nhiễm độc ly amip, rắn cắn. Chữa đinh nhọt, lỵ amip, chảy máu cam, trưng hà, bụng đau. Trị bướu cổ, trĩ sưng đau, lỵ do huyết, chảy máu, hắc lào. Điều trị chàm, suy nhược thần kinh, hoàng đàn cấp tính, đau dạ dày. Ngoài ra còn chữa tiêu chảy, sốt, ho, sổ mũi,…

Bạch đầu ông trị bướu cổ, trĩ sưng đau, lỵ do huyết, chảy máu, hắc lào.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Trị bệnh lỵ kèm sưng họng:

Sử dụng 15g mộc hương, 30g hoàng liên, 30g bạch đầu ông. Đem đi sắc với 5 bát nước đến cạn còn 1,5 bát. Chia làm 3 lần uống và dùng mỗi ngày một thang.

Trị trĩ ngoại gây đau nhức và khó khăn khi đại tiện:

Lấy rễ cây bạch đầu ông tươi, đem giã nát rồi đắp trực tiếp vào vùng giang môn.

Khi bị trĩ ra máu, lỵ ra máu do nhiễm độc ly amip:

Dùng 6g hoàng liên, 12g trần bì, 12g hoàng bá, 20g bạch đầu ông, đem sắc lấy nước uống.

Trị nhọt sưng đau và lở da do nhiệt độc:

Lấy 2g băng phiến, 160g bạch đầu ông, rồi tán thành bột mịn. Sau đó dùng bạch đầu ông nấu với nước thành cao. Trộn với băng phiến và dán cao trực tiếp vào vùng cần điều trị.

Chữa viêm âm đạo và âm đạo ngứa ngáy:

Lấy 20g khổ sâm, 20g bạch đầu ông đem rửa sạch, nấu nước rửa âm đạo.

Điều trị bệnh tăng huyết áp:

Sử dụng 15g hy thiêm, 15g chua me đất và 15g bạch đầu ông. Đem đi sắc lấy nước uống và dùng liên tục trong thời gian dài.

Trị ho, sốt và sổ mũi:

Chuẩn bị lá gừa, ngũ trảo, rễ bồ hòn và bạch đầu ông mỗi vị 15g. Mang đi nấu nước uống và dùng liên tục trong vòng 3 – 5 ngày.

Khi bị suy nhược thần kinh:

Dùng 12g rau bợ, 12g chua me đất, 15g hy thiêm, 15g bạch đầu ông. Sắc lấy nước uống và thực hiện từ 2 – 3 liệu trình, mỗi liệu trình kéo dài khoảng 10 ngày.

Đối với rong kinh và rong huyết:

Lấy 20g bạc thau, 20g bạch đầu ông và 20g lá ngải cứu. Giã nhỏ tất cả rồi lọc lấy nước uống. Dùng liên tục trong 10 ngày trước kỳ kinh và dùng 3 lần trong 3 tháng.

Hỗ trợ điều trị viêm gan cấp gây vàng da:

Sử dụng 30g diệp hạ châu và 30g bạch đầu ông các vị dùng khô. Đem tất cả đi sắc uống trong ngày và dùng trong 10 ngày rồi ngưng 5 ngày.

Lưu ý:

Những người có biểu hiện đi lỵ, tiêu chảy do hư hàn và huyết không có nhiệt tà không được dùng.