Cây nhót

CÂY NHÓT – ĐIỀU TRỊ PHONG THẤP VÀ ĐAU NHỨC CƠ XƯƠNG KHỚP

Cây nhót hay còn được biết đến với cái tên hồ đồi tử, bất xá, cây lót. Theo đông y, cây nhót có tác dụng chỉ ho, tiêu đờm, điều trị hen suyễn, chỉ tả, bình suyễn, giảm sốt, điều trị phong hàn. Cây có tên khoa học là Elaeagnus Latifolia, thuộc họ Nhót – Elaeagnaceae.

Cây nhót chữa tiêu chảy, kiết lỵ mạn tính, ho khạc ra máu và hen suyễn.

MÔ TẢ:

Nhót thuộc loại cây bụi, có chiều cao 7m, thân và cành thường có gai nhỏ. Thân, cành, mặt sau của lá và quả có một lớp vải mỏng màu trắng, tròn và có màu trắng xếp sát cạnh nhau. Lớp này bám rất dày và chắc ở quả khi còn non. Đến khi già lớp vảy sẽ mỏng dần đi và rất dễ chà xát.

Lá mọc so le, hình bầu dục, mặt trên lá có màu xanh lục bóng có nhiều chấm nhỏ rải rác như bụi bám. Mặt dưới lá có màu trắng bạc, bóng và phủ nhiều lông mịn.

Quả có hình bầu dục, màu đỏ, bên ngoài có nhiều vảy. Có nhiều lông mịn, màu trắng, hình sao, phía trong có một hạch cứng. Thực tế quả là một quả khô chứa bên trong hạch cứng. Cuống của quả có 7 cạnh lồi dọc bởi sự phát triển của đế hoa và lớp thịt đỏ bên ngoài. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường được trồng hay mọc hoang ở nhiều nơi tại miền Bắc nước ta. Ngoài ra còn thấy ở một số vùng ở miền Trung và Miền Nam.

BỘ PHẬN DÙNG:

Lá, hoa, quả và rễ được ứng dụng để làm dược liệu điều trị bệnh và để ăn vặt.

THU HÁI:

Lá và rễ có thể thu hái quanh năm.

CHẾ BIẾN:

Quả sau khi thu hái về, đem rửa sạch, thái đoạn ngắn, có thể dùng tươi hoặc phơi khô đều được.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Theo các nhà khoa học thì trong quả nhót có chứa 92% là nước, protid,cellulose, acid hữu cơ, calcium, glucid, phosphor, sắt. Còn trong lá có chứa tanin, polyphenol và saponozit.

TÍNH VỊ:

Theo đông y, trong nhót vị chua, hơi chát và có tính bình.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng trị ho, nôn ra máu, chảy máu cam, trị phong thấp và đau nhức cơ xương khớp. Chữa tiêu chảy, kiết lỵ mạn tính, ho khạc ra máu và hen suyễn. Trị mụn nhọt, viêm xoang, chữa gan, lá lách sưng đau, rắn cắn, ong đốt.

Cây nhót trị mụn nhọt, viêm xoang, chữa gan, lá lách sưng đau, rắn cắn, ong đốt.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Điều trị ho, nôn ra máu và chảy máu cam:

Lấy 16g rễ nhót, cỏ nhọ nồi, trắc bạch diệp, ngải diệp, với lượng bằng nhau. Đem tất cả các vị thuốc mang đi sao đen, sắc thành thuốc. Chia thành 3 lần uống trong ngày, trước bữa ăn 1,5 giờ. Kiêng các thứ cay nóng như rượu, bia, gia vị cay như tiêu, ớt,…

Điều trị phong thấp và đau nhức cơ xương khớp:

Dùng 120 g rễ nhót, 60g hoàng tửu, 50g chân giò lợn, đem hầm nhừ rồi ăn trong ngày.

Trị tiêu chảy và kiết lỵ mạn tính:

Dùng 40g rễ nhót sắc với 20g rễ mơ, sắc uống trong ngày.

Chữa ho khạc ra máu và hen suyễn:

Dùng 30g lá nhót khô cùng với 5 lá bồng bồng (đã lau sạch lông lá). Rồi đem thái nhỏ, sắc thành thuốc, dùng uống trong ngày.

Khi bị bệnh ho, hen, khó thở:

Sử dụng 6 – 12 g quả nhót, đem sắc thành thuốc, uống hàng ngày cho đến khi triệu chứng thuyên giảm hẳn.