Chổi xể

CHỔI XỂ – CHỮA MỤN NHỌT, LỞ LOÉT, KINH BẾ, BỆNH TRÀM VÀ BỊ ĐAU NHỨC

Chổi xể hay còn được biết đến với cái tên cây chổi sể, cây chổi trện, cây chổi xuể. Theo đông y, chổi xể có tác dụng giải cảm, điều trị đau bụng, kích thích tiêu hóa, chảy máu cam. Cây có tên khoa học là Baeckea frutescens L, thuộc họ Sim Myrtaceae.

Chổi xể chữa kinh bế, chậm thấy kinh, giải cảm, điều trị đau bụng.

MÔ TẢ:

Chổi xể thuộc loại cây bụi cao khoảng 0,5 – 2m. Thân phân thành nhánh ngay từ gốc, có cành nhỏ, mềm và mùi thơm. Lá thường mọc đối có hình kim, không cuống, nhẵn bóng và dài lcm. Chỉ có một gân ở giữa, trên phiến lá nhỏ có những tuyến nhỏ và có màu nâu.

Hoa nhỏ có màu trắng và thường mọc đơn độc ở nách lá. Lá bắc rất nhỏ bé, thường sớm rụng có nụ hoa hình chóp ngược. Có ống đài chia 4 thùy và hình 3 cạnh hơi nhọn đầu. Cánh tràng thường tròn và rời nhau, có nhị 8-10, chỉ rất ngắn.

Đĩa mật ẩn sau bầu, bầu hạ và dính hoàn toàn vào ống đài. Quả nang mở theo đường rách ngang, hạt có cạnh và phôi thẳng. Cây thường ra hoa vào tháng 4 – 8. ( không copy dưới mọi hình thức).

PHÂN BỐ:

Cây thường mọc hoang ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Nghệ An, Hà Tĩnh, Đà Nẵng.

BỘ PHẬN DÙNG:

Lá, hoa và thân được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh.

CHẾ BIẾN:

Sau khi chặt cành về, để ở chỗ râm mát cho lá rụng hết, rồi lấy lá này để làm thuốc.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC:

Theo các nhà khoa học thì trong chổi xể có chứa ancaloit, flavonoid, steroid, terpenoid, phenol và carbohydrate.

CÔNG DỤNG:

Có tác dụng chữa mụn nhọt, lở loét, bệnh tràm, đau nhức và phòng dịch. Chữa kinh bế, chậm thấy kinh, giải cảm, điều trị đau bụng. Trị phong thấp đau nhức, đau bụng, kích thích tiêu hóa, chảy máu cam.

Chổi xể trị phong thấp đau nhức, đau bụng, kích thích tiêu hóa, chảy máu cam.

MỘT SỐ BÀI THUỐC:

Trị bệnh tràm:

Lấy 20g hoa chổi xể, 30g xuyên tiêu, 10 củ hành sống ( dùng toàn cây, cả rễ, củ và lá). Rồi đổ ngập nước, đun sôi khoảng 5 phút. Sau đó đem xông khi còn nóng, còn lúc thuốc nguội thì dùng để bôi lên vết tràm.

Chữa mụn nhọt và lở loét:

Lấy lá chổi sể, lá khế, lá long não, lá thông, đều dùng tươi. Sau đó đem đi nấu nước tắm mỗi ngày một lần.

Dùng để phòng dịch:

Lấy chổi sể đốt tạo thành khói thơm, hun quanh nhà.

Khi bị đau nhức:

Dùng 60g hoa chổi sể, 20g địa liền, 10g bột long não, 500ml cồn. Khi dùng thì lấy miếng gạc tẩm thuốc, xoa đều lên chỗ đau nhức rồi nắn bóp mỗi ngày 2 – 3 lần.

Chữa kinh bế, chậm thấy kinh:

Lấy 40g hoa chổi, 40g lá móng tay, 20g nghệ đen, 20g ngải máu. Sau đó đem đi sắc nước uống (phụ nữ có thai không được dùng).